عدد سازی همشهری درباره ازدواج و طلاق در ایران

جمهوریت – ناصر تبریزی – این روزها شاهد یکی از مظلوم ترین دوره های تاریخی برای روزنامه نگاری در کشور هستیم، از یک سو، تبلیغات گسترده سیاسی ، به واسطه ده ها شبکه خبری در خارج از مرزها، دست بسته بودن روزنامه نگاران داخلی در انتخاب سوژه، محدودیت های خواسته و نخواسته حاکم بر فضای ایران، سانسور و خود سانسوری مبتنی بر مصالح کشور و یا موقعیت هایی که روزنامه نگاران در آن خواسته یا ناخواسته قرار می گیرند،این حرفه را در تنگنای غریبی قرار داده است.

در سوی دیگر ماجرا، رشد باور نکردنی فناوری اطلاعات، همچون شبکه های اجتماعی، دسترسی نامحدود و سریع به اخبار، رواج شهروند خبرنگاری و….موجب شده که حرفه روزنامه نگاری در ایران به ضعیف ترین کیفیت تاریخی خود برسد.

این ها را یادآوری کردم تا چیز دیگری را به این تراژدی اضافه کنم؛ همه عواملی که عنوان شد، فقط بخشی از مشکلات ناخواسته و تحمیلی به حرفه خبرنگاری در ایران است.

حال اضافه کنید به این مشکل، معضل انحصار در تریبون های ملی را، که تبعات آن دامن گیر کل روزنامه نگاران شده است. چندی پیش، به نمایندگی از صنف روزنامه نگاران، فردی با حضور در یک محفل بین المللی و عجز در خواندن یک سوال ابتدایی به زبان انگلیسی، موجب تمسخر و تحقیرمان شد، خون دل خوردیم، تعداد مشابه برخوردهای «خبرنگار نمایانی» که از طریق همان انحصار و رانت، عازم فرنگ شده و با ناشیگری های خود آبروی جامعه علوم ارتباطات، کشور را به بازی می گیرند روزافزون شده است،تا کنون همه این دردها را تحمل کردیم، ناخواسته پذیرفتیم که فرصت برای حضور در فرنگ، برای گروه خاصی بوده و خواهد بود، اما تحمل نشر «اطلاعات، غلو شده»، در داخل، بسیار سخت  و توانفرسا شده است.

روز گذشته، صفحه یک روزنامه همشهری، که نمایندگی پرتیراژترین روزنامه مکتوب کشور را به یدک می کشد، تحت عنوان «در کشور های مختلف چند درصد ازدواج ها به طلاق منجر می شود»آماری را منتشر کرده، که مرغ پخته هم از خواندن آن به خنده می افتد.

این روزنامه طی انتشار جدولی با ۳۳ رتبه، در صدر کشورها، پرتغال را ، بعنوان بیشترین میزان «طلاق نسبت به ازدواج با ۹۴ درصد»، معرفی کرده است!

دیدن همین رقم، مرا به شک انداخت تا نگاهی به آمار جهانی طلاق بیندازم.

با مروری در آدرس CCBY-SA 4.0   بعنوان مرجع داده ها که در ویکی پدیا نیز نشر گردیده ، بیشترین آمار طلاق نسبت به ازدواج مربوط به همین کشور(پرتغال) ۷۱ درصد عنوان شده است.(که حدود ۲۳ درصد از جدول ارایه شده در روزنامه همشهری کمتر است)

در جدول ارایه شده در سایت نامبرده(CCBY-SA 4.0) اسپانیا ۵۸ درصد (در مقابل آمار همشهری ۸۵ در صد) اعلام شده که باز هم، حدود ۳۰ درصد اضافه آمار مشاهده می شود. همین موارد برای روسیه، سایت ۵۲ درصد و همشهری ۷۳ درصد و …. تقریبا تا اواسط جدول با همین میزان خطا، تکرار شده است. مقایسه ده رتبه بالای این جدول،با داده های بین المللی،تناقض آشکار معنی داری را در «عدد سازی» این روزنامه، نشان می دهد.

حال نگاهی به موقعیت ایران در این جدول می اندازیم، به ادعای همشهری، ایران در بین۳۳ کشور مورد بررسی با ۱۴ درصد طلاق «نسبت به ازدواج» در رتبه ۳۰ قرار گرفته است.

برای استدلال خود سراغ اخبار داخلی می روم، چون احتمال شیطنت خارجی ها را نمی توان نادیده گرفت.

سایت DADSOO اعلام می کند در سال ۱۳۹۹ نسبت طلاق به ازدواج در کل کشور ثبت شده که نشانگر حدود ۳۳ درصد می باشد، همچنین خبرگزاری فارس این نسبت را (۵۶۸۵۴۵ ازدواج و ۲۰۱۰۵۹ طلاق) یعنی ۳۵/۳ درصد اعلام کرده است.

باز هم، آمار اعلامی روزنامه همشهری، نیز  حدود ۲۰ درصد اختلاف را نشان می دهد. نا گفته نماند «رتبه های میانی اعلام شده» توسط این روزنامه و آمار بین المللی ، «برابر» یا اینکه «نزدیک به هم »بودند.

نتیجه

به نظر می رسد تنظیم کنندگان این آمار، حساسیت زیادی نسبت به رتبه های اول تا دهم در بالا، و علاقه خاصی به جایگاه ایران در پایین جدول داشته اند. لذا با پایین آوردن درصد طلاق در ایران از حدود ۳۴ به  ۱۴ ،کشورمان را در جایگاه سی ام بین ۳۴ کشور،ثبت کرده اند.

علاقه ویژه به «موقعیت کشورمان در این نمودار »موجب شده  تا «عدد سازی طلاق در جهان» از یکسو، چهره غیر واقعی از کشورهای ده رتبه برتر طلاق، نمایش داده شود، و همزمان،اختلاف بسیار زیاد رتبه یکم(پرتغال) با موقعیت ایران (فاصله ۸۰ درصدی)، دست اندرکاران این جدول را خشنود سازد، لذا »عدد سازان همشهری»برای رتبه های بالا، مطابق آرزوهای خود سناریوی تورمی و برای رتبه های پایین «منجمله ایران»، کوچک سازی را اعمال کرده اند.

تا شاید برای خوانندگان خود نشان دهند، که الحمدالله بیشتر ازدواج ها در ایران، پایدار بوده و زوجین فقط اندیشه «فرزند بیشتر زندگی بهتر» را در سر می پرورانند.