جمهوریت – حزب‌الله لبنان دقایقی قبل شهادت حسن نصرالله، رهبر حزب الله لبنان را در حملات هوایی روز گذشته اسرائیل به جنوب بیروت تایید کرد. از عصر روز گذشته ارتش اسرائیل اعلام کرده بود که « حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان کشته شده است». در بیانیه‌ای که ارتش اسرائیل در شبکه ایکس منتشر کرد گفته شد که «حسن نصرالله دیگر نمی‌تواند جهان را به وحشت بیندازد.»
آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب ساعاتی پیش در پیامی از همه مسلمانان خواسته تا به مردم لبنان و به حزب‌الله کمک کنند.
در بیانیه حزب‌الله آمده است که این گروه به «جهاد علیه دشمن، حمایت از غزه و فلسطین و دفاع از لبنان و مردم سرافراز آن» ادامه خواهد داد.
حسن نصرالله که بود؟
۵۴ سال پیش از این، در شهریور ۱۳۳۹ پسری در یک خانواده فقیر لبنانی، در شرق بیروت به عنوان فرزند ارشد به دنیا آمد. وقتی ۵ ساله بوده جنگ داخلی لبنان آغاز شد و تا ۱۵ سال بعد نیز ادامه داشت. شرایط جنگ پدر خانواده نصرالله را به تصمیم کوچ به جنوب لبنان برد، به روستایی به نام «البازوریه» که ساکنانش مانند بسیاری از مناطق استان «الجنوب» شیعه بودند. حسن نصرالله دوران تحصیل ابتدایی و متوسطه خود را در جنوب لبنان و در میان شیعیان در فضای فکری گذراند که به شدت علیه «استعمار قدرت‌های بزرگ» بود. نصرالله که از نوجوانی تحت تاثیر افکار و شخصیت امام موسی صدر بود، در سن ۱۵ سالگی به عضویت جنبش امل به عنوان مهم‌ترین گروه سیاسی-نظامی شیعه لبنان در امد و از همان ذوران نیز مطالعات دینی خود را نیز آغاز کرد . تحصیل او در مسجد الصور باعث شد تا با پیشنهاد معلمینش برای آموزش‌های حوزوی به نجف برود.
همین شد که حسن ۱۶ ساله راهی نجف شد اما عمر این تحصیل حوزوی دو سال بیشتر طول نکشید. صدام حسین دستور اخراج تمامی طلبه‌های شیعه لبنان از حوزه‌های علمیه عراق را صدر کرد تا از تقویت شیعیان لبنان در عراق جلوگیری کند. نصرالله به لبنان بازگشت و مسیر فکری و سیاسی او در ۱۸ سالگی با آشنایی با عباس موسوی که از شاگردان امام موسی صدر بود و در عراق به شدت تحت تاثیر اندیشه‌های امام خمینی قرار داشت، رقم خورد.
آشنایی با عباس موسوی و انقلاب ایران
موسوی ۸ سال از حسن نصرالله بزرگتر بود و نقش برادر بزرگتر و الگویی مجاهد را برای ائ داشت. نصرالله به عنوان یکی از اعضای جنبش امل، به صورت جدی واردات مبارزات این گروه شد و در کنار آن نیز در حوزه علمیه‌ای که عباس موسوی در لبنان تاسیس کرده بود، به تحصیل علوم دینی شیعی ادامه داد. پیروزی انقلاب اسلامی در ایران اما شرایط و سرنوشت جدیدی را برای نصرالله رقم زد.
نصرالله در سال ۱۳۶۰ در تهران با رهبر انقلاب اسلامی ملاقات کرد و امام او را به عنوان نماینده خود در لبنان برای «تصدی امور حسبیه و اخذ وجوه شرعیه» منصوب کرد. موضوعی که محور سفرهای مرتب نصرالله به ایران و ارتباط با اعضاء مختلف در ساختار حکومت جدید در ایران شد.
لبنان در ان زمان به پایگاه مهیم برای انجام مبارزات شیعیان تبدیل شده بود و این فضا به واقع ناشی از وقوع انقلاب اسلامی در ایران شکل گرفته بود. یک سال بعد در خرداد ماه سال ۱۳۶۱ اسرائیل به لبنان حمله کرد و به سرعت بخش‌هایی مهم از این کشور را به اشغال درآورد. همزمانی این اتفاق با جنگ ایران و عراق منجر به تشکیل گروه شبه نظامی در لبنان شد؛ حزب الله با رهبری روحانی به نام صبحی طفیلی.
حسن نصرالله ۲۲ ساله و عباس موسوی ۳۰ ساله از جمله کسانی بودند که به همراه برخی دیگر اعضای جنبش امل، به این گروه تازه تاسیس پیوستند که به سرعت خود را در لبنان و منطقه تثبیت کرد و با عملیات‌هایی علیه اسرائیل و آمریکا به عرض اندام مقابل آن‌ها پرداخت.
در میانه سال ۱۳۶۶ نبعد از تثبیت نسبی حزب الله در لبنان، نصرالله تصمیم گرفت تا تحصیلات دینی خود را ادامه دهد و همین موضوع او را راهی قم کرد. به مدت دو سال در حوزه علمیه قم درس خواند و در این مدت فارسی را به خوبی یاد گرفت و دوستان نزدیک بسیاری در میان نخبگان سیاسی و نظامی ایران پیدا کرد و. دو سال تحصیل در ایران به پایان رسید و نصرالله دوباره به لبنان بازگشت. در این ایام حزب الله در لبنان با نخستین دبیرکل خود یعنی صبحی طفیلی فعالیت میکرد. عباس موسوی نیز در لبنان حضور داشت و به دلیل اختلافاتی مبنی بر نوع فعالیت حزب الله لبنان و میزان وابستگی به ایران فاصله ای جدی بین او و نصرالله رخ داده بود. فاصله ای که با دبیرکلی عباس موسوی برطرف شد و دوران جدیدی برای نصرالله در حزب الله لبنان رقم خورد.
مرد شماره یک حزب الله عزادار دوست و یار قدیمی
در مدت زمان حضور نصرالله در ایران، حزب الله با تنش‌ها و درگیری‌های داخلی رو به رو شد تا جایی که در سال ۱۳۷۰، صبحی طفیلی به عنوان مخالف وابستگی «حزب‌الله» به ایران از دبیرکلی حزب‌الله کنار گذاشته شد و جایش را به عباس موسوی داد.عمر دبیرکلی موسوی اما به یک سال هم نرسید و توسط اسرائیل ترور شد. با ترور دوست و همراه قدیمی، نصرالله در ۳۲ سالگی به عنوان سومین دبیرکل حزب الله لبنان به این صندلی تکیه زد و دبیرکلی او در بیش از سه دهه گذشته ادامه داشته است. دورانی که از ابتدا باعث شد تا شاخه سیاسی «حزب‌الله» همراستا با شاخه نظامی آن به یک بازیگر جدی در این کشور تبدیل شود.
هویت جنبش سیاسی-اجتماعی شیعیان در لبنان با آغاز دبیرکلی نصرالله در حزب الله رو به رشد و ترقی رفت، علاوه بر این خروج اسرائیل در سال ۱۳۷۹ از جنوب لبنان نوعی دستاورد برای نصرالله و حزب الله در افکار عمومی تلقی شد چرا که این نخستین بار بود که اسرائیل، بدون توافق صلح و به شکل یک طرفه، خاک یک کشور عربی را ترک میکرد .
این دستاورد موجب شد تا مسلح ماندن «حزب‌الله» که از طرف منتقدان این گروه با انتقادات زیادی مواجه بود به نوعی توجیه و الزام تبدیل شود. در طی سال های بعد بارها گروه های رقیب و منتقدان حزب الله خواستار خلع سلاح این گروه شدند اما هرگز این اتفاق رخ نداد.
علاوه بر این در جریان مذاکرات با واسطه با اسرائیل در سال ۱۳۸۲ ، نصرالله موفق شد به توافقی برای تبادل زندانی دست یابد در جریان آن بیش از ۴۰۰ زندانی فلسطینی، لبنانی و شهروندان کشورهای دیگر عربی آزاد شدند. این مسائل موجب محبوبیت بیشتر نصرالله شد و حتی ترور رفیق حریری در سال ۱۳۸۲ و اتهامات مطرح شده علیه حزب‌الله در این برهه زمانی نتوانست در موقعیت حزب الله و نصرالله خللی ایجاد کند.
در انتخابات پارلمانی همان سال حزب الله موفق شد کرسی های بیشتری را از آن خود کند و دو عضو مهم خود را نیز هیات دولت وقت لبنان بفرستد. ۵ سال بعد، وقتی دولت لبنان تصویب کرد که سیستم مخابراتی تحت کنترل «حزب‌الله» برچیده شود و امور مخابراتی تنها در کنترل حکومت باشد. نصرالله نه تنها این تصمیم را نپذیرفت، بلکه در فاصله کوتاهی، شبه‌نظامیان او کنترل بیروت را به شکل کامل در دست گرفتند. اقدامی که اگرچه انتقاد جدی کشورهای غربی را به دنبال داشت اما نه تنها تاثیری در ادامه آن وضعیت نداشت که حزب الله توانست حتی حق وتو در تصمیمات کابینه را نیز به دست بیاورد. حقی که طی دو سال بعد علی رغم کاهش تعداد کرسی های در اختیار حزب الله در پرلمان لبنان کماکان حفظ شد.
در طی سه دهه گذشته حسن نصرالله به شخصیتی تبدیل شده بود که نه نخست وزیران لبنان و استعفاهای سیاسی‌شان، نه بن سلمان و دخالت‌هایش برای تضعیف او در لبنان و نه درگیری‌ها با اسرائیل و تحریم های آمریکا نتوانستند در موقعیت سیاسی او در لبنان خللی ایجاد کند. او بارها تاکید کرده بود که رابطه حزب الله و جمهوری اسلامی بسیار عمیق و نوعی رابطه پدر و فرزندی است و از این جهت منتقدانش نفوذ سیاسی او را مرهون حمایت های ایران می دانند. با این وجود ناظران مستقل می گویند او رهبری کاریزماتیک بود که هواداران جدی در بین مردم لبنان داشت.
بیشتر بخوانید:
- علم الهدی: ایران یک طرف جنگ غزه محسوب می‌شود
- ایران از جنگ غزه تهدیدی نخواهد دید به شرط اینکه خودمان به این موضوع دامن نزنیم
- پیامد ورود حزب الله لبنان به جنگ غزه برای ایران
- ایران: در صورت حمله به لبنان مشارکت کامل همه جبهه‌های مقاومت روی میز است
- کمیسیون امنیت ملی مجلس: به سفیر ایران در لبنان تعرض شده، باید پاسخ قاطع به اسرائیل داد /شرکت موتورولا تحریم شود
- اسرائیل مواد منفجره را در پیجرها کار گذاشته است
- واکنش واشنگتن به مجروحیت سفیر ایران در بیروت
- پیجرها فقط در اختیار اعضای حزب الله لبنان نبود
- پیجرهای منفجرشده حزب‌الله تایوانی بودند
- مقامات آمریکایی روز گذشته درباره انفجار پیجرها در لبنان، به‌طور غیرمستقیم با ایران در تماس بودند
- اسرائیل برای منفجر کردن پیجرها در لبنان ۱۵ سال برنامه ریزی کرد
- ایران ایر : مسافران پروازهای تهران- بیروت از حمل پیجر و بی سیم خودداری کنند
- نروژ یک نفر را در ارتباط با پیجرهای منفجرشده تحت پیگرد قرار داد
- واکنش علی لاریجانی به بمباران ضاحیه لبنان
- دو فرمانده یگان موشکی حزب الله در جنوب لبنان را ترور کردیم
- جزئیات بیانیه صهیونیست‌ها با ادعای ترور سید حسن نصرالله
- بازگشت هواپیمای ایران در مسیر لبنان به دلیل تهدید اسرائیل
- سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله لبنان به شهادت رسید
- شهادت سردار نیلفروشان در کنار سیدحسن نصرالله تایید شد
- جلسه فوق‌العاده کمیسیون امنیت ملی درپی حوادث اخیر لبنان
