جمهوریت –«عذرخواهی کنید لطفا» عنوان یادداشت مجید رضاییان که در آن آمده: ۳مانع اصلی برای موج حمایت و حضور پای صندوق‌های رای و
مشارکت مردم وجود دارد؛ حضور و مشارکتی که در برخی دوره‌های انتخابات در دهه‌های گذشته رخ می‌داد، اما طی ۳دوره اخیر انتخابات نشانه‌ای از رونق در آوردگاه‌های انتخاباتی وجود ندارد. البته برای دوره چهاردهم انتخابات و پس از برخی گشایش‌ها، نشانه‌هایی از بهبود مشارکت دیده می‌شود اما این حضور به اندازه‌ای نیست که بتوان از آن ذیل عنوان موج انتخاباتی یاد کرد. در واقع عدم اعتماد هنوز در افکار عمومی ایرانیان دیده می‌شود. پرسش این است چه باید کرد که این عدم اعتماد بدل به اعتماد شود. ۳مانع اصلی مشاهده می‌شود.
مانع نخست عدم پاسخگویی است.مانع دوم عدم شفافیت و نهایتا، مانع سوم مرتبط با «تئوری خیابان» است که قبلا در جریان رخدادهای اعتراضی سال ۱۴۰۱ در قالب گفت‌وگویی با «اعتماد» ابعاد گوناگون آن را تشریح کردم. من اسم این تئوری را با توجه به شرایط کشور، چگونگی« تبدیل تئوری خیابان به صندوق» می‌گذارم. من درباره این ۳مانع صحبت می‌کنم:
۱) عدم پاسخگویی: بسیاری از جوانان دهه هشتادی و نسل‌های مختلف ایرانی احساس می‌کنند، پاسخی به مطالبات‌شان داده نمی‌شود. اساسا مطالبات آنها به رسمیت شناخته نمی‌شود. گاهی اوقات ممکن است این مطالبات بر اساس تشخیص درست جوانان باشد و حتی ممکن است اولویت‌ها جابه‌جا شده باشد و جوانان تشخیص درستی ندهند. در هر دو مورد پاسخ مناسبی دریافت نمی‌شود. مساله این است که آیا مطالباتی که وجود دارد با پاسخ مناسب مواجه می‌شود یا نه؟ وقتی پاسخگویی شد، جوان دهه هشتادی، متوجه می‌شود کجا تشخیص درست داشته و در چه هنگامه‌ای تشخیصی نیازمند اصلاح داشته است. وقتی پاسخگویی نمی‌شود، با تئوری هابرماس روبه‌رو می‌شویم که من پس از حادثه تلخ مربوط با مهسا امینی به آن اشاره کردم. در آن زمان نوشتم که «جامعه امروز ایرانی در بن بست ارتباطی است» و پیشنهاداتی هم برای برون‌رفت از بن‌بست ارایه کردم. یکی از مهم‌ترین راهکارها برای عبور از بحران، « گفت‌وگو» است. اما این پاسخگویی است که راه را برای ارتباط اولیه، ایجاد اعتماد و سپس گفت‌وگو فراهم می‌کند. عدم پاسخگویی از انتخابات سال ۸۴ مدام افزایش پیدا کرده در انتخابات سال ۸۸ به اوج رسیده، سپس انتخابات سال ۹۲ از راه رسید، اما از سال ۹۲ تا ۱۴۰۰، نوعی دوگانگی در حکمرانی مشاهده شده است. نسل‌های مختلف از دهه هفتادی و هشتادی گرفته تا نسل z وسایر نسل‌ها، احساس سرخوردگی کرده و هرگز ساختار پاسخگویی را احساس نکرده‌اند. از انتخابات ۹۶ تا انتخابات ۱۴۰۰ و از آن زمان تا به امروز، با شیبی تند و غیر مدبرانه این شکاف برآمده از عدم پاسخگویی در حال عمیق‌تر شدن است. روندی که افراد جامعه را سرخورده کرده و این احساس به افکار عمومی منتقل می‌کند که مشارکت آنها فایده‌ای در بهبود وضعیت ندارد.
۲) عدم شفافیت: حتی در برهه‌هایی که تلاشی برای پاسخگویی صورت گرفته، شفاف صحبت نشده است. در کلاس‌های رسانه‌ای به دانشجویان یاد می‌دهیم، فرق است بین fact (حقیقت یا وجود مسلم) با information (اطلاعات). به بچه‌ها می‌گوییم وقتی راهی خیابان شدند و قصد تهیه گزارش داشتند، چطور مشاهدات را بدل به گزارش کنند؟ به آنها توضیح می‌دهیم که چطور fact را به information تبدیل کنند؟ افکار عمومی اطلاعات مورد نیاز خود را می‌خواهد و این شفاف‌سازی باید صورت بگیرد. جوانی در کنکور شرکت کرده و متوجه شده در آزمون تقلب صورت گرفته است. اما شفاف سازی درباره ابعاد این موضوع نمی‌شود. طبیعی است که این جوان اعتمادش را به سیستم از دست می‌دهد. فرد دیگری قصد گرفتن پایان کار دارد، مدیر مربوطه به او اعلام می‌کند در این خیابان نمی‌شود، اما چند خیابان بالاتر این مجوز به فرد دیگری داده می‌شود. آیا این فرد دچار تعارض نمی‌شود؟ اما در برابر این تعارضات اولا پاسخگویی صورت نمی‌گیرد و حتی اگر پاسخگویی هم صورت گیرد، شفاف‌سازی نمی‌شود. وقتی شفاف‌سازی در اطلاعات ایجاد شود، اعتماد را هم با خود همراه می‌کند.
۳) تئوری خیابان و تبدیل آن به مشارکت انتخاباتی: به نظر می‌رسد برخی افراد و جریانات همه راه‌ها برای کنشگری شهروندان را بسته‌اند. راه مشارکت در انتخابات محدود شده، پاسخگویی هم وجود ندارد، در مورد شرایط هم شفاف‌سازی نمی‌شود. در یک چنین شرایطی، جوان ایرانی احساس می‌کند برای بیان مطالباتش راهی به جز خیابان ندارد. برای اینکه، نظام حکمرانی دهه هشتادی‌ها و نسل z را از «خیابان» به سمت «انتخابات» و صندوق رای بکشاند، باید به آنها نشان دهد که قصد دارد اشتباهات قبلی را اصلاح کند. یکی از مواردی که باید احترام زیادی برای انجام آن در عرصه‌های سیاسی و مدیریتی قائل شد، شجاعت در عذرخواهی است. باید برای جوانان اعتماد ایجاد کرد و اعتماد با حرف ایجاد نمی‌شود. این رفتارها و سیاست‌گذاری‌ها است که اعتماد را شکل می‌دهد. ابتدا عذرخواهی و مهم‌تر از آن، تغییر سیاست‌ها و عملکردها دارای اهمیت است. این روند تئوری خیابان را به تئوری صندوق‌های رای، بدل می‌کند. جوانان را باید از کف خیابان به مسیر صندوق‌های رای کشاند. امروز حتی اگر جوانان کف خیابان در حال اعتراض نباشند، دل‌های‌شان غصه‌دار است و در واقع شورشی در دل‌های آنان برپاست.ای‌کاش رسانه‌ها، گزارش‌های مستندی درباره افزایش نرخ مهاجرت پس از رخدادهای تلخ سال ۱۴۰۱ تهیه می‌کردند تا مشخص شود، تئوری کف خیابان هنوز از بین نرفته، بلکه تنها نمادهای آن تغییر کرده است. نماد تئوری خیابان به مهاجرت بدل شده است. جوانانی هم که امکان مهاجرت نداشته‌اند، از صندوق‌های رای فاصله گرفته‌اند. اگر سیستم بخواهد این روند را معکوس کند و کنشگری‌های خیابانی را به کنشگری‌های انتخاباتی و سیاسی بدل کند، ابتدا باید پاسخگویی را مد نظر قرار دهد، شفاف‌سازی کند و دست به سیاست‌هایی بزند که اعتماد عمومی جلب شود. من از کلمه فشار استفاده می‌کنم، این فشارها باید از روی جوانان برداشته شوند. با این نوع راهبردها می‌توان جوانان را به صندوق‌های رای هدایت کرد. معتقدم گفتمانی در انتخابات ۱۴۰۳ موفق خواهد بود که اراده اصلاح و عزم تغییر داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
- زمان‌بندی انتخابات ریاست‌جمهوری منتشر شده در فضای مجازی اعتبار ندارد
- ۸ تیر انتخابات چهاردهمین دوره ریاست‌جمهوری
- اعضای شورای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، امکان کاندید شدن دارند؟
- آیا انتخابات ریاست جمهوری به صورت الکترونیک برگزار می‌شود؟
- پیشنهاد مهم وزارت کشور به شورای نگهبان درباره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ +جزئیات
- پزشکیان برای انتخابات ریاست جمهوری اعلام نامزدی کرد
- مسعود پزشکیان آماده کاندیداتوری انتخابات ۱۴۰۳
- وزیر احمدی نژاد در راه انتخابات ریاست جمهوری
- محسن هاشمی کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری می‌شود
- هاشمی: در اخبار دیدم که نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری شده‌ام
- حسن خمینی تصمیمی برای کاندیداتوری در انتخابات ندارد
- سعید محمد در انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام می‌کند
- در انتخابات ریاست جمهوری صرفاً با کارت ملی و شناسنامه می‌توان رأی داد
- اسماعیلی: دولت بنای معرفی نامزد در انتخابات ندارد
- مناظرات انتخاباتی ریاست جمهوری انجام می‌شود
- برای کاندیداتوری در انتخابات شخصاً تمرکزم بر دکتر صالحی و جهانگیری است
- عزم پورمحمدی برای نامزدی؟
- فقط پنج دقیقه، مهلت ارایه برنامه نامزدهای ریاست جمهوری
- علی لاریجانی اعلام کاندیداتوری کرد
- علی لاریجانی داوطلب نامزدی انتخابات ریاست جمهوری شد
- ۳ خانم برای ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری مراجعه کردند که واجد شرایط نبودند
- تصویر متفاوت از سعید جلیلی سوژه کاربران شد
- زاکانی احتمالاً یکشنبه در انتخابات ثبت‌نام می‌کند
- توضیح وزیر کشور درباره برگزاری انتخابات الکترونیک
- قالیباف برای کاندیدا نشدن در انتخابات ۱۴۰۳ تعهد داده است؟
- وحید حقانیان کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شد
- پزشکیان داوطلب انتخابات ریاست‌جمهوری شد
- رسولی‌نژاد برای انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرد
- فتاح در انتخابات ریاست‌جمهوری کاندیدا نمی‌شود
- زاکانی داوطلب نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری شد
- ده‌مرده داوطلب نامزدی انتخابات ریاست جمهوری شد
- الهیان در انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام می‌کند
- مالکی داوطلب نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری شد
- میرتاج الدینی داوطلب نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری شد
- احمدی‌نژاد: در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام می‌کنم
- زریبافان داوطلب نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری شد
- اسماعیلی داوطلب نامزدی انتخابات ریاست جمهوری شد
- چه کسانی داوطلب کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری شده‌اند؟
- نام‌نویسی سرتیپ افشارزاده در انتخابات ریاست‌جمهوری
- ثبت‌نام قاسم‌زاده، در انتخابات ریاست‌جمهوری
- احمدی‌نژاد: اطمینان دارم همۀ مسائل کشور با استفادۀ حداکثری از ظرفیت‌های ملی حل‌شدنی است
- محمد مقیمی داوطلب نامزدی انتخابات ریاست جمهوری شد
- امیر شاهوردی در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرد
- ماجرای قطع صدای احمدی نژاد در زمان سخنرانی چه بود؟
- محفوظی داوطلب نامزدی انتخابات ریاست جمهوری شد
- حجت‌الاسلام اکبری برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کرد
- نادران داوطلب نامزدی انتخابات ریاست جمهوری شد
- جاسمی داوطلب کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری شد
- سبحانی داوطلب کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری شد
- دومین داوطلب زن برای انتخابات ۱۴۰۳ ثبت نام کرد
- جهانگیری داوطلب کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری شد
- کریمی داوطلب کاندیداتوری انتخابات ریاست جمهوری شد
- قالیباف داوطلب نامزدی انتخابات ریاست جمهوری شد
- چنارانی داوطلب نامزدی انتخابات ریاست جمهوری شد
- بذرپاش، کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شد
- منظور داوطلب کاندیداتوری انتخابات ریاست‌جمهوری شد
- بذرپاش: قرار من با رئیس جمهور شهید هنوز برقرار است
- شعارها، سوابق و گرایش‌های سیاسی ۸۰ داوطلب انتخابات ریاست‌جمهوری
- عباس عبدی: به نظر می‌رسد که پس از ۱۳۶۰، این اولین دوره‌ای است که روحانیون خود را به‌کلی از انتخابات کنار کشیده‌اند
- آیت‌الله جنتی: همه کسانی که در انتخابات پیش‌رو نقش‌آفرین هستند، رفتار و اخلاق اسلامی را سرلوحه فعالیت خود قرار دهند
- معاون حقوقی ریاست جمهوری: دولت باید در انتخابات بی طرف باشد
- ۱۵ تیر زمان مرحله دوم احتمالی انتخابات ریاست جمهوری است
- امیدوارم در انتخابات کسی نخواهد با شهدا رقابت کند
- جبلی: صداوسیما برای انتخابات تقریباً آماده است
- حدادعادل: طبق برخی نظرسنجی‌ها سطح مشارکت در انتخابات ریاست‌جمهوری بالاتر از انتخابات دور قبل است
- صداوسیما: نامزد‌هایی که امکان تایید صلاحیت خود در انتخابات را زیاد می‌دانند برای آماده‌سازی برنامه‌های ضبطی خود اقدام کنند
- اتمام بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری
- زیدآبادی: انتخابات دو مرحله ای می شود
- جلسه اضطراری جبهه اصلاحات پس از اعلام اسامی نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری
- علی عبدالعلی زاده رئیس ستاد انتخاباتی پزشکیان شد
- جهانگیری: قرار من با مردم پابرجاست
- شجاعان: انتخابات الکترونیکی برگزار نمی‌شود
- برنامه‌های سومین روز تبلیغات نامزدهای ریاست جمهوری در تلویزیون، امروز چهارشنبه ۲۳ خرداد
- شناسه انتخاباتی نامزدها اعلام شد
- مشارکت مردم در انتخابات به «پزشکیان» بستگی دارد
- زریبافان به ستاد انتخاباتی پورمحمدی پیوست
- مسئولین اجرایی انتخابات از رای مردم حفاظت و صیانت کنند
- تصمیم قالیباف درباره قیمت خودرو و بنزین
- دیوارنگاره میدان ولیعصر انتخاباتی شد
- سه انتخابات گذشته برای کشور ما زیبنده نبود
- جلیلی: شعار ما حاصل یک ماه اخیر نیست، یازده سال بر روی آن کار شده است
- دیدار ۶ کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری با رئیس مجلس خبرگان
- پزشکیان: اگر بنزین قرار باشد گران شود باید خودروهایی وارد کنیم که مصرف آنها پایین است
- جلیلی: دولت سایه، دکان و دستگاه نیست
- آشنایی با نمایندگان اقتصادی شش نامزد انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری
- ستاد پزشکیان: ظریف در میزگرد سیاست خارجی، پزشکیان را همراهی خواهد کرد
- رئیس ستاد جلیلی: قصد عقب‌نشینی از انتخابات نداریم
- جبهه انقلاب برای اجماع در انتخابات حرکت را شروع کرده
- شورای نگهبان به انتخابات لطمه زد
- فلاحت‌پیشه: دخالت در امور شخصی مردم پررنگ‌ترین بن‌بست پیش‌روی پزشکیان است
- انتخابات، سیاست خارجی و سوالاتی از کاندیداها
- واکنش دفتر مقام معظم رهبری به برخی نقل قول‌های غیر مستند انتخاباتی
- مبادا هوای نفس باعث شود کنار نروید و اتفاق سال۹۲ تکرار شود
- چرا کاندیداهای اصولگرا برای رای آوردن، زیر حرف های گذشته شان می زنند؟
- نامه دفتر روحانی به جبلی: فرصت پاسخگویی را فراهم کنید
- روس‌ها دوست ندارند، پزشکیان رئیس جمهور شود
- ائتلاف نامزدهای اصولگرا از رویا تا واقعیت
- توصیه عباس عبدی به کسانی که برای شرکت در انتخابات تردید دارند؛ بر اساس درایت تصمیم بگیرید نه کینه و نفرت
