به گزارش جمهوریت ، «بیگمان اگر سیدمحمدرضا خاتمی به هر دلیلی و با استفاده از هر ابزاری میتوانست تأیید خود را از شورای نگهبان بگیرد، یکی از مهمترین شانسهای ریاستجمهوری شمرده میشد و نه لزوما او شانس انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ بود که پیشتر، بیشتر از امروز شانس داشت، زیرا اکنون شرایطی به وجود آمده است که از یکسو اقبال مردم برای کنشگری سیاسی کاهش یافته و از سوی دیگر همان دستهای که بهطور سنتی به اصلاحطلبان رأی میدادند و از زمره آرای خاکستری شمرده نمیشدند هم درحالحاضر به دلیل انتقادهایی که به عملکرد دولت دوازدهم و مجلس دهم وجود دارد، میل چندانی به اعتماد دوباره به جریان اصلاحات ندارند و بهنوعی سرمایه اجتماعی این جریان سیاسی در این مقطع خاص قدری کاهش یافته است، اما به گمان بسیاری از فعالان سیاسی هنوز برخی شخصیتها به دلیل صفت شخصی خود سبد رأی قابلتوجهی دارند و حتی اگر ایشان بهصورت مستقل هم وارد انتخابات شوند، میتوانند رأی نسبتا خوبی به دست آورند؛ چه رسد به آنکه جریان و حزب متبوعشان هم از آنها حمایت کنند.»این بخشی از مقالهای بود که بیست و ششم مردادماه در رونامه شرق (وابسته به جریان اصلاح طلب ) به چاپ رسید.صحبتهایی که البته پیش از این هم محمد هاشمی درباره احمدی نژاد بر زبان آورده و گفته بود: نه تنها محمود احمدی نژاد، بلکه هر فردی که شرایط اعلام شده در قانون اساسی را دارد؛ باید حق حضور به عنوان نامزد در عرصه انتخابات را پیدا کند.
سابقه فتنه و تبعیت نکردن از قانون اساسی ؛ دو عامل احتمالیِ رد صلاحیت دو نامزد احتمالی
پس از این صحبتها بود که به سراغ یکی از کارشناسان مسائل حقوقی رفتیم و درباره دلایل رد صلاحیت این افراد از او پرسیدیم.
حجه الاسلام والمسلمین حسین سبحانی نیا کارشناس حقوقی و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس هشتم در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، در این باره گفت:معمولا شورای نگهبان دلایل رد صلاحیتها را به خود افراد اعلام میکند و در اختیار رسانهها قرار نمیدهد.
او ادامه داد که شورای نگهبان برای مجلس شورای اسلامی و انتخابات ریاست جمهوری شرایطی را مطرح کرده که برای رد یا تایید صلاحیت این افراد از این دلایل استفاده میکند.
برای مثال ممکن است احمدی نژاد به دلیل عدم تبعیت از قانون سیاسی یا عدم تمکین و پذیرش ولایت فیه رد صلاحیت شده باشد یا در دور دوم و بعد از خانه نشینی به سبب نقشی که جریان انحراف در دولت احمدی نژاد ایفا کرد منجر به رد صلاحیت او شده باشد ؛ تمام اینها نتیجه توجه به مواردی بود که در موارد کلان به او توصیه شده بود و او به آنها عمل نکرده بود.
سبحانی نیا گفت : محمدرضا خاتمی هنوز نامزد نشده اما برخی میگویند به دلیل سوابقش در فتنه و در مجلس نمایندگان شورای اسلامی احتمالا رد صلاحیت خواهد شد ؛طبیعی است افرادی که چنین سابقه ای دارند به سختی مورد تایید صلاحیت قرار خواهند گرفت و شورای نگهبان با وسواس بیشتری به آنها نگاه خواهد کرد.
رد صلاحیتشدگان انتخابات قبل، مدرک تبرئه بیاورند تا تأیید شوند
پس از این صحبتها شاید یک سوال برجا مانده باشد مبنی بر اینکه آیا افرادی که در گذشته سوابق نه چندان درخشان داشته و یا پیش از این رد صلاحیت شدهاند راهی دارد که مجددا صلاحیتشان احراز شود؟
سوالی که برای پاسخ آن به سراغ عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان رفته و او هم در پاسخ به ما گفت: افرادی که در انتخابات ریاستجمهوری، مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری ثبت نام میکنند چنانچه رد و یا تایید صلاحیت شوند منعی برای ثبتنامهای آتی نخواهند داشت؛ البته اگر منظور تأیید صلاحیتهای عمومی باشد برای تأیید صلاحیت مجدد باید مانع برطرف شود، به عنوان مثال اگر فردی محکومیت قضایی داشته باشد باید مدرک تبرئه خود را بیاورد.
کدخدایی بیان کرد: در حوزههای دیگر نیز ممکن است گزارشهای غیر صحیحی به دست ما رسیده باشد و اگر فرد بتواند خلاف آن گزارش را اثبات کند، طبیعتاً ممکن است که در وضعیت صلاحیت او تغییر ایجاد شود.
با این حال اما به نظر نمیرسد افرادی که پیش از این به سبب نقض موارد قانونی رد صلاحیت شده بودند امروز نیز تغییری در نظراتشان ایجاد شده باشد.