به گزارش جمهوریت؛ در ۲۹ آوریل، ابوبکرالبغدادی، خلیفۀ دولت اسلامی (دولت اسلامی عراق و شام (ISIS) و یا دولت اسلامی (IS) در یک ویدئوی تبلیغاتی ۱۸ دقیقهای حاضر شد که شبکۀ رسانهای الفرقان آن را منتشر کرد. بغدادی در این ویدئو که نخستین تصویر پخش شده از وی بعد از تابستان ۲۰۱۴ محسوب میشد به موضوعات مختلفی از جمله وقایع اخیر پرداخته بود؛ اتفاقاتی همچون از دست دادن بغوز (Baghouz ) -آخرین پناهگاه این گروه در سوریه-، بمبگذاریهای تروریستی سریلانکا در یکشنبۀ پاک، پیشرفتهای سیاسی الجزایر و سودان، پیروزی مجدد نخستوزیر اسرائیل در انتخابات، و همچنین گروههای وابسته به داعش در افغانستان، بورکینافاسو، لیبی، و مالی.
این ویدئو به شایعات دربارۀ فوت، زخمی شدن و یا بیماری وخیم رهبر داعش و یا حتی جراحی پلاستیک او پایان داد. در واقع، حضور او در این فیلم نشان داد شایعات گذشته دربارۀ کشته شدنش توسط ارتش روسیه بیپایه و اساس بوده است. با این حال، این ویدئو فراتر از اطلاعرسانی دربارۀ زنده بودن بغدادی و سلامت وی، اهداف مهم دیگری را دنبال میکرد.
ویدئوی مذکور در اتاقی ضبط شده بود که تحت تأثیر بمب نمیلرزید و رهبر داعش تحت هیچ فشار و اجباری نبود. برای خلیفه، به رخ کشیدن قابلیت حکمرانی دائمیاش ضروری بود و تهیۀ ویدئویی در شرایط فرار چنین تصویری را مخدوش میکرد. در عوض، او تمایل داشته که نشان بدهد برخلاف سالها بمباران اراضی و زیرساختهای داعش در عراق و سوریه توسط قدرتهای اصلی نظامی، در جای امنی مستقر شده و آرامش دارد و بسیار امیدوار و خاطرجمع است.
با نزدیک شدن ماه رمضان، انتشار ویدئوی بغدادی ممکن است هدف ترغیب پیروان داعش برای انجام حملات «مستقل» در سرتاسر نقاط جهان در این ماه مقدس را دنبال کرده باشد. در ماه گذشته، داعش از نخستین حملۀ خود به جمهوری دموکراتیک کنگو خبر داد و گروه وابستۀ آن در لیبی به عنوان نیرویی کشنده پس از آغاز هجوم خلیفه حفتر به تریپولی شناخته شد. احتمالاً بغدادی قصد داشته روحیۀ پایگاهها و اعضایشان را در مناطق دوردست تقویت کند. در واقع، هدف از انجام این کار به نوعی تأکید بر آن بوده که اگرچه خلافت آنها پایگاههای فیزیکیاش در عراق و سوریه را از دست داده اما، روایات داعش همچنان به ترغیب جهادگران در سرتاسر دنیا میپردازد.
اشارۀ بغدادی به بمبگذاریهای تروریستی در سریلانکا حائز اهمیت است. این ویدئو فرصتی را برای دریافت تعریف و تمجید در پی بمبگذاریها فراهم آورده و یادآوری میکرد داعش تنها گروه تروریستی جهادی دارای سلطه در کل دنیاست. ویدئوی وی به افرادی در عراق و سوریه امید میداد که به هدف داعش برای بازسازی پایگاه فیزیکی خلافت در آینده ایمان داشتند. بغدادی با مبارزان داعش در بغوز، رقه، و سرت، یعنی مناطقی که خلافتشان در آنجا مغلوب شده بود اعلام همبستگی کرد. وی اعلام کرد مبارزان داعش با غرور و شهامت در آن جنگها شرکت کردهاند و با آرزوی فدا کردن جانشان برای جلوگیری از پیشروی دشمن حاضر نشدهاند، تسلیم شوند.
با توجه به تغییرات مهم در حال وقوع در کشورهای عربی، بغدادی فرصت را غنیمت شمرد تا از دید عموم دربارۀ اعتراضات در الجزایر و سودان سخن بگوید. او با مستبد نامیدن عبدالعزیز بوتفلیقه و عمر حسن البشیر، تلاش میکرد مالک «قلب و ذهن» الجزایریها و سودانیها، بهویژه آن گروهی شود که از نحوۀ ایجاد تغییرات سیاسی در الجزیره و خارطوم دل خوشی نداشته و در معرض گرفتار شدن در دام افراطگرایی قرار داشتند.
خوشبینی بغدادی دربارۀ قابلیت بازگشت داعش را نمیتوان دور از ذهن خواند. شرایط حاکم در غرب عراق و شرق سوریه که چندین سال پیش داعش باعث ایجاد آن بوده بهبود نیافته است. سیاستهای کنونی رژیم سوریه تا حد زیادی مشابه دهۀ ۱۹۸۰ است که حافظ اسد زمام امور را به دست داشت. در شرایط کنونی، دمشق بدون توجه به قانون و با متوسل شدن به شکنجههای خشون آمیز با تروریستهای مظنون برخورد میکند و به نظر نمیرسد قصد داشته باشد تغییری در رویکرد خود ایجاد کند. در این شرایط، تعدی شدید که در جایگاهی فراتر از کمبود سوخت گسترده به عنوان نمود حقایق جامعۀ سوریه در دوران پس از جنگ قرار میگیرد، روایات داعش همچنان تأثیرگذار است، آن هم در حالیکه بحرانهای شدید سیاسی، اقتصادی، و اجتماعی زمینۀ مساعدی را برای افراطیها فراهم میآورند.
منبع: لوبلاگ
ترجمه: رضوان دریسپور/وبسایت مشق نو