جمهوریت – سعید شمس: صادق زیباکلام، استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی در گفتگو با «نواندیش» درباره میزان اهمیت تعامل ایران و عربستان اظهار داشت: باید به این واقعیت اذعان داشت که خصومت چند ساله ایران و عربستان برای هر دو کشور بی حاصل بود و نتیجه‌ای نداشت، پس می‌توان پایان دوری این دو کشور را اتفاقی مثبت قلمداد کرد. این حالت تنازعی به قدری بد و بی فایده بود که حتی هیچ دست آوردی برای جنگ ۷ ساله یمن نداشت و فقط شاهد تلفات انسانی و هزینه‌های مالی هنگفتی بودیم.
این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که «این توافق مانا خواهد بود یا نه» تصریح کرد: مشاهدات و شرایط دو کشور و همچنین وضعیت منطقه موید این امر است که توافق ایران و عربستان پایدار خواهند ماند. در واقع، چون ایران و عربستان تواامان به این تعامل نیاز دارند، بعید به نظر می‌رسد، جمهوری اسلامی و دولت سعودی از این شرایط راضی نباشند و به حالت تقابلی قبلی برگردند. در واقع همینکه چین به عنوان بازیگری بیبن المللی خیلی جدی ضامن موفقیت این توافق به شمار می‌رود، می‌توان این موضوع را جدی و مهم دانست. در واقع چینی‌ها سرمایه گذاری سنگینی را در منطقه در دستور کار قرار دارند و به همین دلیل اگر در منطقه تخاصم باشد، چینی‌ها نمی‌توانند در فضایی مطلوب به سرمایه گذاری مشغول باشند.
او افزود: البته بحث چین فقط به اهداف و برنامه‌های اقتصادی محدود نمی‌شود و شدیداً در پی این هستند پرستیژ بین المللی شان را پررنگ کنند تا از این طریث به اروپایی‌ها و به خصوص آمریکایی‌ها نشان بدهند، کاری را که آن‌ها برای ثبات اقتصادی خاورمیانه نتوانستند به سرانجام برسانند، به نتیجه رساندند.
این چهره درباره نگاه آمریکا به تعامل ایران و عربستان می‌گوید: باید این را در نظر گرفت که کاخ سفید دیگر مثل گذشته چشم به خاورمیانه ندارد و نمی‌توان گفت، حضور چین در خاورمیانه خواب راحت را از کاخ سفید سلب کرده است. در واقع آمریکایی‌ها روی شرق آسیا تمرکز کرده اند و آن توجهی که پیش از این به طور سنتی به خاورمیانه و حوزه خلیج فارس داشتند، کمرنگ شده است. در هر حال آمریکایی‌ها به واسطه موقعیت نفتی‌شان، نفت خاورمیانه برای شان اهمیت چندانی ندارد.
زیباکلام در پایان می‌گوید: درباره تاثیر این توافق بر تعامل ایران با همسایه‌های دیگر باید اذعان داشت، خودِ ایرانی‌ها برای اینکه بتوانند در شرایط جدید حضوری پررنگ‌تر در خاورمیانه داشته باشد، نمی‌تواند کار چندانی کند. در واقع این عربستان است که رهبری دیپلماتیک منطقه خلیج فارس را در اختیار خود می‌بییند و می‌تواند تاًثیرگذار باشد. پس قطعاً رویکرد تنش زدایی با سعودی برای ایران فضای مطلوبی در راستای رابطه تنش زدایی با کشورهایی، چون امارات، کویت، بحرین و … تاًثیری انکارنشدنی خواهد داشت.
بیشتر بخوانید:
