اطراف زمین هزاران قطعه بلااستفاده و سرگردان از ماهوارهها، پرتابگرها و حتی ابزارآلات فضانوردان وجود دارد. به این قطعات در اصطلاح زباله فضایی میگویند و اندازه آنها میتواند به کوچکی یک دانه عدس یا به بزرگی یک صندلی باشد. این زبالهها خطرات بالقوهای برای سامانههای فضایی در مدار زمین و حتی فضانوردانی است که در حال راهپیمایی فضایی هستند. برخورد هر قطعه کوچک از زبالههای فضایی که گاه سرعت آنها به بیش از ۳۰ هزار کیلومتر در ساعت میرسد، میتواند فاجعهآمیز باشد.
کارشناسان بارها اعلام کردهاند که انباشت زبالههای فضایی در سالهای پیش رو به معضلی جدی در صنایع فضایی تبدیل میشود. از همین رو گروههای مختلفی در سراسر جهان روی ایدههایی برای پاکسازی مدار زمین از زبالههای فضایی کار کردند، هرچند بسیاری از این ایدهها به دلیل محدودیتهای فناوری و هزینههای بالا هنوز به مرحله عمل نرسیدهاند.
اما در هفته گذشته فضانوردان در ایستگاه فضایی بینالمللی برای نخستینبار نسخه اولیه یک فضاپیمای کوچک زبالهجمعکن را در فضا رها کردند تا عملکرد آن را بررسی کنند.
این فضاپیما را کارشناسان دانشگاه سوری بریتانیا با هزینه ۱۹ میلیون دلار ساخته و به کمک فضاپیمای باری دراگون در فروردین امسال به ایستگاه فضایی برده شد. جرم فضاپیمای زباله جمعکن حدود ۱۰۰ کیلوگرم است و فضانوردان جمعه اول تیر ۹۷ به کمک بازوی رباتیک ایستگاه، در مدار زمین رهایش کردند.
زبالهجمعکن فضایی به یک سازه بادبانیشکل مجهز است و عملکرد آن تقریبا شبیه به یک تور ماهیگیری است؛ به طوریکه فضاپیما حین حرکت در مدار زمین، قادر است قطعات کوچک زبالههای فضایی را به دام بیندازد. پس از آن که تور زباله جمعکن فضایی پر میشود، فضاپیما ارتفاع مداری خود را کاهش داد تا به صورت هدایتشده وارد جو زمین شوند. با این کار فضاپیما و زبالههای همراه آن نابود میشوند.
گزارشهای اولیه حاکی از آن است که پس از رهاسازی فضاپیما در مدار زمین، کارشناسان با موفقیت با آن ارتباط گرفتند. بر اساس اطلاعات اعلامشده ماموریت فضاپیمای زبالهجمعکن فضایی حدود ۱۰ هفته طول میکشد و طی این مدت عملکرد تمام سامانههای آن بررسی شده و از این تجربیات برای ساخت نمونههای دیگر در سالهای آینده استفاده میشود.
منبع: جام جم آنلاین
انتهای پیام/