جمهوریت–مارک روته (Mark Rutte) سیاستمدار و نخستوزیر فعلی (تا پایان دوره) اما در حال خروج هلند، به عنوان گزینه اصلی برای جایگزینی ینس استولتنبرگ به عنوان دبیرکل ناتو مطرح شده است. وی حمایت ایالات متحده، بریتانیا و آلمان را کسب کرده و بیش از ۲۰ کشور عضو ناتو از او برای تصاحب این پست پشتیبانی کردهاند. جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا از مارک روت حمایت کرده و او را رهبری آگاه به اهمیت ائتلاف ناتو توصیف کرده است. همچنین، نخستوزیر آلمان، اولاف شولتز، و نخستوزیر بریتانیا، ریشی سوناک، نیز از روته به دلیل تجربیات گستردهاش در سیاستهای امنیتی و تواناییهای دیپلماتیک حمایت کردهاند. هرچند برخی کشورهای حوزه بالتیک ممکن است تردید داشته باشند، اما حمایت گسترده از روته در میان اعضای ناتو وجود دارد و وی احتمالاً تا پیش از اجلاس سران ناتو در واشنگتن در ماه جولای به عنوان دبیرکل جدید معرفی خواهد شد.
- مارک روته او از حزب مردم برای آزادی و دموکراسی (VVD) میآید و یکی از چهرههای برجسته سیاسی در اروپا به شمار میرود.
- مارک روته در ۱۴ فوریه ۱۹۶۷ در لاهه، هلند به دنیا آمد.
- او در دانشگاه لیدن تحصیل کرده و مدرک کارشناسی ارشد در تاریخ دارد.
- روته در سال ۲۰۰۲ به عنوان معاون وزیر امور اجتماعی و اشتغال وارد دولت شد. سپس به عنوان معاون وزیر آموزش، فرهنگ و علوم فعالیت کرد.
- در سال ۲۰۰۶، او به عنوان رهبر حزب VVD انتخاب شد و از آن زمان به عنوان یکی از چهرههای کلیدی در سیاست هلند مطرح شد.
- مارک روته در سال ۲۰۱۰ به عنوان نخستوزیر هلند منصوب شد و از آن زمان تاکنون چندین بار به این مقام انتخاب شده است.
- دوره نخستوزیری او با چالشهای مختلفی از جمله بحران اقتصادی اروپا، بحران مهاجرت و همهگیری کووید-۱۹ همراه بود.
- روته به عنوان یک سیاستمدار میانهرو و لیبرال شناخته میشود. او بر اهمیت بازار آزاد و اصلاحات اقتصادی تأکید دارد. روته همچنین از اتحادیه اروپا حمایت میکند و نقش فعال هلند در این نهاد را مهم میداند.
- در ژوئیه ۲۰۲۳، مارک روته اعلام کرد که از سیاست کنارهگیری خواهد کرد و پس از پایان دوره فعلی خود به عنوان نخستوزیر، دیگر برای انتخابات بعدی نامزد نخواهد شد. او در دوران فعالیت خود به عنوان یکی از طولانیترین نخستوزیران هلند شناخته میشود. مارک روته به دلیل سبک مدیریتی و تواناییهایش در هدایت دولت در دورانهای بحرانی مورد تحسین قرار گرفته است. او نقش مهمی در تثبیت و توسعه سیاستهای لیبرال در هلند ایفا کرده است.
نیوزویک در گزارشی درباره او می نویسد : مارک روته، نخست وزیر مستعفی هلند که احتمالاً رئیس بعدی ناتو خواهد شد، از روابط خوبی با دونالد ترامپ برخوردار است که می تواند در صورت پیروزی او در انتخابات ۲۰۲۴ امریکا به این ائتلاف نظامی در بن بست با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه بر سر جنگ در اوکراین کمک کند.
ترامپ در دوران ریاستجمهوری خود از اعضای ناتو انتقاد کرد که به اندازه ایالات متحده برای دفاع هزینه نمیکنند و از زمانی که او قدرت را ترک کرد، مقامات سابق گفتهاند که نامزد فعلی جمهوریخواه تهدید کرده است که ایالات متحده را از این ائتلاف خارج خواهد کرد. ترامپ در ماه فوریه گفت که به اعضای ناتو گفته که روسیه را تشویق میکند تا با کشورهایی که در تعهد مالی خود به این ائتلاف نظامی کوتاهی کرده اند «هر کاری که میخواهند انجام دهد.» این اظهارات در بحبوحه تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین و هشدارهای رهبران ناتو مبنی بر اینکه پوتین به دنبال حمله به کشورهای عضو این ائتلاف است، صورت گرفت.
اما راجر هیلتون، پژوهشگر دفاعی در اندیشکده GLOBSEC مستقر در اسلواکی، به نیوزویک می گوید که حتی اگر ترامپ پیروز شود، روته میتواند بهترین فرد برای معامله سیاسی و گفت و گو با او باشد. روته در آخرین کنفرانس سالانه امنیتی مونیخ گفت که رهبران باید از دائما گلایه و ناله کردن درباره پوتین دست بردارند. او خواستار افزایش هزینههای دفاعی بدون توجه به اینکه چه کسی در انتخابات آمریکا پیروز میشود، شده است.
هیلتون به نیوزویک گفت: روته در کارنامه کاری خود یک ویژگی خوب دارد که چندان به آن پرداخته نشده است و آنهم رابطه خوب او با دونالد ترامپ در صورت بازپسگیری کاخ سفید است. روته نقش مهمی در نجات اجلاس سران ناتو در سال ۲۰۱۸ ایفا کرد. توانایی او در هدایت زیرکانه کاخ سفید به رهبری ترامپ برای ناتو و اوکراین از اهمیت بسیاری برخوردار خواهد بود.
شانس روته ۵۷ ساله برای جانشینی ینس استولتنبرگ که در ماه اکتبر کناره گیری می کند، پس از آنکه مجارستان و اسلواکی در روز دوشنبه اعلام کردند از نامزدی او برای رهبری ائتلاف ۳۲ کشوری حمایت خواهند کرد، افزایش یافته است. رومانی که رئیس جمهور آن کلاوس یوهانیس نیز یکی از مدعیان آن است، تنها عضو مخالف نامزدی روته است.
جان فورمن، وابسته سابق دفاعی بریتانیا می گوید من انتظار هیچ تغییر چشمگیری را در دوران روته ندارم. او یک اپراتور سیاسی زیرک، با تجربه، شیک و فوق العاده با ارتباط است اما با توجه به حمایت او از آمریکا و آلمان، من انتظار ندارم که او به اندازه استولتنبرگ در حمایت از اوکراین صریح باشد و احتمالاً از خط واشنگتن پیروی می کند. شخصاً فکر نمیکنم که او بهترین گزینه باشد .
روته در سال ۲۰۱۰ به عنوان نخست وزیر هلند روی کار آمد و در دوران تصدی خود با پیامدهای سقوط هواپیمای مسافربری MH17 بر فراز اوکراین در سال ۲۰۱۴ که کشورش روسیه را مقصر آن دانست که در آن ۱۹۶ نفر از ۲۹۸ قربانی هلندی بودند، دست و پنجه نرم کرد. در سپتامبر ۲۰۲۲، هفت ماه پس از آغاز تهاجم همه جانبه پوتین به اوکراین، روته به سازمان ملل گفت که رئیس جمهور روسیه در اوکراین متوقف نخواهد شد، اگر ما اکنون او را متوقف نکنیم. این جنگ بزرگتر از خود اوکراین است. او در ماه آوریل گفت پوتین را از نظر ذهنی دست کم نگیرید .
هیلتون به نیوزویک می گوید که روته به عنوان رئیس ناتو باید مورد توجه زلنسکی و کی یف قرار گیرد و او نیز مانند استولتنبرگ احتمالاً از دیپلماسی برای اطمینان بخشیدن به متحدان مضطرب در جناح شرقی ناتو استفاده خواهد کرد.
هلند رهبری یک گروه بینالمللی را برای ارائه جتهای جنگنده F-16 به اوکراین برعهده دارد . روته با اوکراین یک پیمان امنیتی ۱۰ ساله امضا کرده که حمایت هلند با کی یف را علیرغم انتقاد گیرت ویلدرز، رهبر راست افراطی و برنده انتخابات تضمین میکند.
بیشتر بخوانید
- ادعای ناتو درباره فروش تسلیحات ایران به روسیه
- سخنرانی دبیرکل ناتو در کنگره آمریکا و هشدار علیه «یک روسیه متخاصمتر»
- تا چه حد در قبال منافع روسیه عقبنشینی کنیم؟
- تلاش مجدد سناتورهای آمریکایی برای تحریم روسیه
- درخواست کمک ناتو از ایران و روسیه برای همکاری در روند صلح افغانستان
- اولین عضو ناتو سفارت خود در روسیه را تعطیل کرد