جمهوریت-روز گذشته رئیس محترم مجلس شورای اسلامی به مناسبت سالروز تأسیس شورای نگهبان جمله ای را منتسب به امام مطرح کرد و گفت، «امام در توصیف اهمیت این شورا فرمودند؛ تشخیص شورای نگهبان میزان است و همه باید آن را بپذیریم».
به گزارش جماران،با بررسی منشاء این جمله، به سایت شورای نگهبان می رسیم که تحت عنوان «۶ جمله تاریخی امام راحل درباره شورای نگهبان»، آمده: تشخیص شورای نگهبان، مخالف قانون نیست، مخالف اسلام هم نیست، میزان است، همه باید بپذیریم. (صحیفه امام، ج ۱۴، ص ۳۷۷)
اما مراجعه به آدرس یاد شده در صحیفه امام ما را به نکته جالبی می رساند. این جمله در چهارچوب بحثی مفصل از دوره ای خاص در تاریخ جمهوری اسلامی، یعنی آخرین روزهای حضور ابوالحسن بنی صدر در سمت ریاست جمهوری اسلامی ایران است.
امام در ۶ خرداد ۱۳۶۰ در دیدار نمایندگان مجلس می گویند: «این مردم اسلام را می خواهند. اگر پایتان را از اسلام کنار بگذارید این طلبه ای که اینجا نشسته با کمال قوا با شما مخالفت می کند. همۀ ملت اسلام هم اسلام را می خواهند. من اول سال به آقایان عرض کردم که این سال خوب است سال اجرای قانون باشد. باید حدود معلوم بشود. آقای رئیس جمهور حدودش در قانون اساسی چه هست، یک قدم آن ور بگذارد من با او مخالفت می کنم. اگر همه مردم هم موافق باشند، من مخالفت می کنم. آقای نخست وزیر حدودش چه قدر است، از آن حدود نباید خارج بشود. یک قدم کنار برود با او هم مخالفت می کنم. مجلس حدودش چه قدر است، روی حدود خودش عمل کند. شورای نگهبان حدودش چه قدر است؛ قوۀ قضاییه حدودش چی است؛ قوه اجرائیه. قانون معین شده است. نمی شود از شما پذیرفت که ما قانون را قبول نداریم. غلط می کنی قانون را قبول نداری! قانون ترا قبول ندارد. نباید از مردم پذیرفت، از کسی پذیرفت، که ما شورای نگهبان را قبول نداریم. نمی توانی قبول نداشته باشی. مردم رأی دادند به اینها، مردم شانزده میلیون تقریباً یا یک قدری بیشتر رأی دادند به قانون اساسی. مردمی که به قانون اساسی رأی دادند منتظرند که قانون اساسی اجرا بشود؛ نه هر کس از هر جا صبح بلند می شود بگوید من شورای نگهبان را قبول ندارم، من قانون اساسی را قبول ندارم، من مجلس را قبول ندارم، من رئیس جمهور را قبول ندارم، من دولت را قبول ندارم. نه! همه باید مقید به این باشید که قانون را بپذیرید، ولو برخلاف رأی شما باشد. باید بپذیرید، برای اینکه میزان اکثریت است؛ و تشخیص شورای نگهبان که این مخالف قانون نیست و مخالف اسلام هم نیست، میزان است که همۀ ما باید بپذیریم. من هم ممکن است با بسیاری از چیزها، من که یک طلبه هستم، مخالف باشم. لکن وقتی قانون شد [تصویب] خوب، ما هم می پذیریم. بعد از اینکه یک چیزی قانونی شد دیگر نق زدن در آن، اگر بخواهد مردم را تحریک بکند، مفسد فی الارض است؛ و باید با او دادگاهها عمل مفسد فی الارض بکنند. و اگر نه، رأی می دهد آرام. با رأی آرام هیچ کس مخالف نیست. شما می گویید که نخیر، اینکه گفتند اینها اشتباه کردند؛ ولی ما در مقام عمل قبول داریم. رأیمان این است که این جوری نیست؛ اما در عمل ملتزم هستیم».
بنابراین، ملاحظه می شود که در این سخنان، شورای نگهبان موضوع نیست و تمام نهادهای کشور و کلیت «قانون» مدنظر ایشان است. به طوری که اگر هرکس به کل پاراگراف بالا توجه کند متوجه تفاوت ماهوی آن با نقل قول رئیس مجلس و سایت شورای نگهبان می شود.
در مقابل اما، سایت شورای نگهبان یا رئیس مجلس به تذکرات امام به اعضای این شورا توجهی نکرده اند و طوری نقل قول کرده اند که امام چکی سفید امضاء و تایید مطلق به کلیت و تمام عملکرد این شورا در تمام ادوار داده اند! یعنی با این نقل قول برای تقدیس موجودیت یک نهاد تلاش کرده اند.
این در حالی است که به گواه عقل و سیره امام، هیچ نهادی در کشور فی نفسه تقدس ندارد. مثلا کسی نمی تواند بگوید «مصوبات مجلس ملاک حق است». بلکه ملاک حق از نظر امام در سخنان نقل شده، تطابق با قانون است و در این مورد، مخاطب رئیس جمهوری بود که روندهای قانونی کشور را قبول نداشت.
از همین رو، به نظر می رسد که جمله نقل شده توسط رئیس مجلس احتمالا یا ناشی از بی دقتی بوده و یا تلاشی در جهت دفاع سیاسی از عملکرد یک نهاد قانونی بوده است و نتیجه آن نقل ناقص یک سخن امام شده است.
بیشتر بخوانید:
