به گزارش جمهوریت؛ مجازات‌های جایگزین حبس با این فلسفه انجام می‌شوند که در موارد بعدی حتی اگر زمینه ارتکاب به جرم فراهم باشد، فرد از انجام اقدام مجرمانه خودداری کند. در ایران استان آذربایجان شرقی بالاترین رتبه در صدور احکام مجازات جایگزین حبس را دارد.
در ایران، شهریور سال ۹۵، رئیس وقت دستگاه قضایی کشور بخشنامه‌ای برای سازماندهی زندانیان و کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها را صادر کرد که در ۳۳ ماده تدوین شده و ضمن این که چگونگی اعمال مجازات‌های جایگزین حبس را تشریح کرده، وظایف سازمان‌ها و دستگاه‌های تابع قوه قضاییه را توضیح می‌دهد. از آن سال تا کنون مجازات‌های جایگزین جالبی در کشور تعیین شده که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مردی که محکوم به خط کشی خیابان شد
این مرد در یک صحنه تصادف بعد از مجروح کردن چند نفر، متواری شد. علی‌رغم رضایت شاکی‌های پرونده، او باید ۳ ماه به زندان می‌رفت اما قاضی سلیمان عفیف که به صدور احکام مجازات جایگزین معروف است، برای او مجازات دیگری تعیین کرد. این مرد باید به مدت ۲۷۰ ساعت به خط کشی خیابان‌های بندرعباس می‌پرداخت.
کاشت و مراقبت از درختان، حکم جایگزین مردی که به محیط زیست آسیب زده بود
یکی دیگر از موارد احکام جایگزین، سال ۹۵ توسط قاضی سوسنگرد صادر شد. او، شخصی را که ۳۴ اصله درخت را قطع کرده بود، به ۲ سال کاشت و مراقبت از درختان محکوم کرد.
