جمهوریت – زیبا کوهستانی- مسعود پزشکیان در یک حکم کوتاه و صریح شهرام دبیری را از معاونت پارلمانی دولت چهاردهم برکنار کرد. در متن نامه ، دو سه نکته بسیار مهم وجود داشت؛ نخست تایید اصل سفر دبیری به قطب جنوب توسط رییس جمهور ، دوم تاکید رییس جمهور بر خط مشی دولت مبنی بر رعایت ساده زیستی و البته تصریح این که دبیری به روال معمول قرار نیست از یک معاونت به معاونت دیگر یا جایگاه مشاورت جابجا شود؛ صراحتا اعلام شد: دولت از ادامه همکاری با او معذور است!
اگرچه این اقدام پزشکیان با استقبال بسیار از کاربران شبکه های اجتماعی رو به رو شد و گفتند مسئولی که در این روزگار به سفر قطب جنوب- با توجه به هزینه های آن- می رود باید برکنار شود اما واقعیت این است که ساده زیستی یک اصل اخلاقی و راهبرد شعاری است کما این که دقیقا مشخص نیست در همین دولت بقیه مسئولان تا چه اندازه اصل ساده زیستی را رعایت می کنند و اگر قرار باشد در شهر مست گیرند …
مساله مهم در مورد دبیری دروغ گویی روابط عمومی او بود. این که در نخستین واکنش ، ۴۸ ساعت بعد از چرخیدن تصویری از استوری همسر او در فضای مجازی ، روابط عمومی معاونت امور مجلس تاکید کرد که این خبر صحت ندارد و تصویر منتشر شده متعلق به گذشته است نشان میدهد خود شخص معاون سابق نیز اراده و یا توانی برای دفاع از این سفر ندارد.
دبیری می توانست بگوید که این سفر با هزینه شخصی او نه از محل اعتیارات دولتی انجام شده و او ملزم به پاسخگویی نیست اما تکذیب خبر نشان داد که خود نیز می داند که معاون رییس دولت در این شرایط جامعه جایی برای دفاع از سفری لاکچری به قطب جنوب ندارد. با این وجود اما نه «اصل سفر» که نفس دروغ گویی و تکذیب آن و عدم استعفا بعد از این دروغگویی رفتاری بود که باید به برکناری او منتهی می شد.
۷۰۰ سال پیش استاد سخن سعدی بهانه و گزک را به دست ایرانیان داد و گفت که «دروغ مصلحت آمیز به از راست فتنه انگیز». دنیای امروز و نظارت بی حد و حصر شبکه های اجتماعی و رسانه ها بر تمامی مسئولان و حکومت ها در همه جای دنیا اما این معادله سعدی را در عالم سیاست و برای سیاستمداران بر نمی تابد.
در مقابل این توجیهات ، اما دروغ گویی در دیدگاه های دینی امری قبیح و مردود است و تبصره نیز ندارد. فراتر از دیدگاه های اسلامی نیز دروغ در کشورهای با حکومت های غیر دینی از جانب سیاستمداران با بازخوردهای تند رو به رو می شود. روند توسعه در این کشورها به آن ها اثبات کرده است که دروغ فساد می زاید و مسئول دروغگو حداقل در ظاهر باید برکنار شود.
جنجالی ترین پرونده در ارتباط با دروغ و برخورد با سیاست مدار دروغگو ، ماجرای رسوایی جنسی بیل کلینتون رییس جمهور پیشین آمریکا است، فراموش نکنیم که کلینتون در سنا نه به خحاطر ارتباط جنسی خارج از چهارچوب ازدواج- که همان هم با برخورد محکم افکار عمومی و رسانه های آمریکا مواجه شده بود- که به خاطر «دروغ گویی» استیضاح شد و در نهایت هم تنها با اختلاف یک رای جان سالم به در برد و در ریاست جمهوری باقی ماند.
استیضاح بیل کلینتون در ۸ اکتبر ۱۹۹۸ آغاز شد، هنگامی که مجلس نمایندگان آمریکا به آغاز فرایند استیضاح علیه بیل کلینتون، چهل و دومین رئیس‌جمهور آمریکا، رای داد. عنوان اتهامات او «جرایم سنگین و سبک» بود. شرح جزئیات اتهام کلینتون گواهی دروغ و انسداد عدالت بود. پیش‌زمینه اتهامات کلینتون، رسوایی جنسی او در دهه ۹۰ میلادی بود.
فردی به نام کنت استار مسئول تحقیق در مورد پرونده جنسی کلینتون شد. در جریان آن پرونده، مونیکا لوینسکی شهادت داد که با کلینتون رابطه جنسی داشته‌است، و کلینتون شهادت داد که هیچ‌گونه رابطه جنسی با لوینسکی نداشته‌است، اما در نهایت در برنامه‌ای تلویزیونی اعتراف کرد که با لویسنکی رابطه داشته است.
با توجه به شهادت دروغ بیل کلینتون، استار گزارش خود را به کیمته قضایی مجلس نمایندگان ارائه کرده و مدعی شد برای ۱۱ تخلف قابل استیضاح شواهدی دارد. مجلس نمایندگان در کنترل حزب رقیب کلینتون یعنی جمهوری‌خواهان بود، با ۲۲۸ رأی در مقابل ۲۰۶ رأی کلینتون را استیضاح کرد. او دومین رئیس‌جمهور تاریخ آمریکا بود که استیضاح می‌شد. استیضاح نخست هم بی ارتباط با دروغ و پنهان کاری نبود؛ رسوایی واتر گیت و تلاش برخی از اعضا دولت برای پنهان کاری ماجرای شنود دولت ریچارد نیکسون در نهایت رییس جمهوری که اعضا کاخ سفید او را شاه ریچارد می خواندند به استعفا وادار کرد.
شهرام دبیری البته قابل قیاس با هیچ یک از این دو چهره نیست و صورت مساله رفتارش هیچ وجه شباهتی با آن ها ندارد.
مساله اصلی دروغگویی است که پزشکیان در قبال آن کوتاه نیامد. مقصر اصلی هم هیچ کسی جز دروغ گو نیست؛ چه نیکسون و کلینتون باشند، چه شهرام دبیری و روابط عمومی اش و چه هر یک از ما که دروغ را پشت نقاب مصلحت پنهان می کنیم.
بیشتر بخوانید:
