ماجرای قم، گوشه‌ای از عوارض قصور حوزه علمیه در برخورد با کج‌روی‌هاست

جمهوریت –روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله امروز خود مساله رخ داده در درمانگاه قرآن و عترت قم و درگیری میان یک روحانی و یک خانم که طی چند روز گذشته در فضای مجازی و رسانه محل بحث بود را مورد توجه قرار داده است.

در این سرمقاله به قلم مسیح مهاجری – مدیرمسئول روزنامه جمهوری اسلامی – می‌خوانیم:

ماجرای اعتراض یک خانم بی‌حجاب به عکس‌برداری یک طلبه جوان از او در یکی از درمانگاه‌های قم که بازتاب زیادی در فضای مجازی داشت، گوشه‌ای از عوارض منفی قصور حوزه علمیه قم در زمینه برخورد با کجروی‌هائی است که به نام روحانیت صورت می‌گیرد. کاملاً روشن است که آن طلبه جوان که خود را موظف به عکسبرداری با تلفن همراه از یک خانم بی‌حجاب دانست، اولاً از اولیات آداب و احکام امر بمعروف و نهی از منکر بی‌اطلاع بود و ثانیاً در جمعی تربیت شده که آکنده از تفکر افراطی و دور از منطق و اخلاق دینی است. حوزه علمیه قم در کلیّت خود، یک محیط عقلانی، منطقی و اخلاقمدار است ولی متاسفانه در همین حوزه، مجموعه‌هائی استثنائی وجود دارند که هرچند در اقلیت هستند ولی کارنامه‌ای پرسروصدا دارند و با همین کارنامه، به اعتبار و آبروی روحانیت لطمه وارد می‌کنند. آنها نمی‌دانند یا نمی‌خواهند بدانند که احکام دین خدا را با تکیه بر زور نمی‌توان به اجرا درآورد.

روحانیت، در طول تاریخ پناهگاه مردم در تمام زمینه‌ها بود و امروز هم آن دسته از علمای دینی که به مال و منال و جاه و مقام دنیائی آلوده نشده‌اند، همچنان پناهگاه مردمند و خوشبختانه تعدادشان بسیار زیاد است. این مجموعه که بیش از ۹۰ درصد روحانیت را تشکیل می‌دهند، همانند علمای دینی گذشته اهل ساده‌زیستی، قناعت، پای‌بندی به اخلاق، خدمت به مردم و تفکر عقلانی همراه با رعایت معیارهای شرعی در تمام بخش‌های زندگی فردی و اجتماعی هستند. در این مجال کوتاه قصد نداریم وارد جزئیات شوم ولی این را با اطلاع دقیق مطرح می‌کنم که تبلیغات رایج، تنگناهای معیشتی روحانیون در قم و دیگر حوزه‌های علمیه بقدری زیاد است که ده‌ها هزار نفر از آنان عصرها و شب‌ها و اوقات فراغت با لباس مبدل از طریق کار کردن در قالب پیک موتوری و انواع کارهای خدماتی در خانه‌ها، رستوران‌ها و موسسات، هزینه زندگی خود را تامین می‌کنند. شاید باور کردن این مطلب برای بسیاری از مردم که مدتهاست در معرض تبلیغات شدید ضدروحانیت به ویژه در فضای مجازی قرار دارند، قابل باور نباشد ولی شرایط زندگی برای روحانیین غیروابسته به دستگاه‌ها که اکثریت قریب به اتفاق این صنف را تشکیل می‌دهند بسیار سخت‌تر از اینست که در این چند جمله مورد اشاره قرار گرفته است. در شهرستانهای مختلف وضع از اینهم ناگوارتر است.

این واقعیت را به این منظور مطرح کردم که سنگینی وظیفه مسئولین حوزه‌های علمیه در زمینه حفاظت از آبرو و اعتبار معنوی روحانیت را گوشزد کنم. به عبارت روشن‌تر، در شرایطی که علمای دین از جنبه‌های مختلف تحت فشارهای مادی و تبلیغات مسموم قرار دارند و عده قلیلی نیز با عملکرد غیرقابل دفاع خود در دستگاه‌های حاکمیتی به اعتبار معنوی روحانیت لطمه وارد می‌کنند، بزرگان حوزه‌های علمیه باید برای جلوگیری از کژی‌ها قیام کنند و با تلاش‌های بی‌وقفه خود مانع عملکردهای خلاف اخلاق و خلاف عقلانیت معدود افرادی شوند که آگاهانه یا ناآگاهانه، روحانیت را برخلاف آنچه هست و باید باشد معرفی می‌کنند. خدا رحمت کند آن بزرگمرد حوزوی را که یکصد سال قبل گفته بود نظم حوزه در بی‌نظمی است. این سخن حتی اگر در آن زمان درست بوده باشد، امروز به دلیل اینکه در عصر ارتباطات زندگی می‌کنیم و حاکمیت کشور چه بخواهیم و چه نخواهیم به نام روحانیت شناخته می‌شود، قابل قبول نیست. روحانیت، امروز به دلیل اینکه زیر ذره‌بین قرار دارد باید نظم داشته باشد و برای به صفر رساندن کژی‌هائی که به اعتبار این صنف لطمه وارد می‌کند باید برنامه‌ریزی دقیق نماید.

کژی‌ها محدود به عکسبرداری این طلبه جوان نیست. دلقک‌بازی‌هائی که بعضی از معممین به تصور باطل ایجاد شادی در مردم درمی‌آورند، با جوک ‌گفتن‌ها مجالس عروسی را اداره کردن، نقل مطالب خرافی در منابر، مطرح کردن مطالب سست در برنامه‌های رسانه ملی، حضور در بعضی محافل نامناسب، اظهارنظر کردن در موضوعاتی که در تخصص آنها نیست و… نیز از مصادیق کژی‌ها هستند که حوزه‌های علمیه به ویژه حوزه علمیه قم باید در برابر آنها بایستند.

اگر بخواهم حرف دل مردم را مطرح و انتظارات آنها از بزرگان روحانیت را بازگو کنم، مثنوی هفتادمن کاغذ شود. مردم به این که این بزرگان فقط درباره مشکلات اقتصادی نصیحت بفرمایند قانع نیستند و اقدام موثر برای اصلاح تمام امور را از حضرات انتظار دارند. اقتضای پناهگاه مردم بودن در طول تاریخ نیز همین است.