ورزش مدارس نیازمند بازنگری دوباره و نگاهی نو

به گزارش جمهوریت ؛ امروزه توسعه ورزش، فعالیت‌های ورزشی و زیرساخت‌های مربوط به آن ، یکی از معیارهای توسعه همه جانبه در کشورهای مختلف دنیا محسوب می‌گردد و مردم نقاط مختلف دنیا همواره سعی می‌کنند در کنار رشد و توسعه سایر عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی، پدیده ورزش را نیز به موازات آنها مورد توجه خاص قرار داده تا از این طریق سلامت جسمی و روانی خود و نسل‌های آینده را تضمین کنند. باید اشاره کرد که در کشورهای توسعه‌یافته و پیشرفته، به دلیل توجه به ورزش از سنین پایین، مردم با میل و رغبت بیشتری به انجام فعالیت‌های ورزشی پرداخته و برخورداری از امکانات ورزشی متنوع و مدرن و همچنین علاقه مردم به ورزش از جمله امتیازات و ویژگی‌های این کشورها محسوب شده و آنها را از کشورهای در حال توسعه و کمتر پیشرفته متمایز می‎سازد.

یکی از راه‌های بسیار مهم در جهت نیل به توسعه ورزشی در میان کشورها، توجه به ورزش کودکان و نوجوانان است و می‌تواند در فضاهایی چون مدارس، دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌های مختلف اتفاق بیفتد؛ که در این میان جایگاه مدارس به عنوان اولین محیط آموزشی خارج از منزل کودکان نسبت به سایر فضاها از اهمیت خاصی برخوردار است.

انجام فعالیت‌های ورزشی در مدارس، سلامت روحی و جسمی کودکان و نوجوانان را در پی داشته و دانش آموزان برای دستیابی به زندگی خوب و سالم و بازدهی علمی و عملی بیشتر، علاوه بر آموختن دانش‌های مختلف، به ورزش و فضاهای مفرح و امکانات ورزشی نیز نیاز داشته و یادگیری علم ورزش باید به موازات یادگیری سایر علوم در دستور کار متولیان و برنامه‌ریزان آموزشی قرار گیرد.

تجربه نشان داده است که در کشور ما زنگ ورزش تفاوت چندانی با زنگ تفریح ندارد و آن طور که باید توجه چندانی به زنگ ورزش و آموزش‌های ورزشی در مقایسه با آموزش سایر علوم نشده و درس ورزش در میان سایر دروس به نوعی مظلوم واقع شده و مورد توجه قرار نگرفته است.

گاه به دلیل کم اهمیت تلقی شدن درس ورزش و آموزش فعالیت‌های ورزشی، در برخی مدارس زنگی به نام زنگ ورزش وجود نداشته و در بسیاری از مدارس نیز به دلیل بی‌برنامگی و کمبود فضا و امکانات ورزشی، دانش‌آموزان بهره‌ای از زنگ ورزش خود نبرده و صرفاً وقت گذرانی می‌کنند.

تربیت بدنی و فعالیت‌های ورزشی، نقش مکمل را در کنار سایر عوامل تربیتی و آموزشی ایفا می‌کند. به این ترتیب با توجه به جایگاه فعلی درس ورزش در مدارس، لزوم مورد اهمیت قرار گرفتن آن و بازنگری در شکل آموزش مهارت‌های ورزشی بیش از پیش آشکار می‌گردد. در این راه، باید زنگ ورزش مدارس نه به عنوان یک تفریح، کار جنبی و وقت‌گذرانی، بلکه به عنوان آموزش جدی جنبه‌ای از علم و دانش مورد توجه قرار گرفته و در نوع نگاه‌ها نسبت به جایگاه آن در میان سایر دروس تجدید نظر به عمل آید.

نیاز کودکان و نوجوانان و در مجموع جمعیت در این مقطع سنی به سلامت جسم، روح و فکر و برخورداری از یک زندگی خوب و ایده‌آل و الگوی زیست سالم، جایگاه و اهمیت تربیت بدنی و فعالیت‌های ورزشی را بیش از پیش مشخص ساخته و سیستم آموزشی مدارس و آموزشگاه‌ها را به جدی گرفتن این موضوع و بازنگری در آن مجاب می‌کند. در این راه، علاوه بر استفاده از دانش مربیان، متخصصین و برنامه‌ریزان داخلی، می‌توان از تجربیات کشورهای موفق در این زمینه نیز بهره برد و جنبه‌ها و شیوه‌های صحیح برنامه‌ریزی و مدیریتی آنها را مد نظر قرار داده و با تأمل  و دقت در شیوه و نحوه برنامه‌ریزی و عملکرد آن کشورها به الگوی مناسب و کاملی دست یافت.

بازنگری در ورزش مدارس به جهت از بین بردن نقاط ضعف موجود، تغییر در نوع نگرش به زنگ ورزش و نگاهی نو به آن، مدیریت صحیح، فرهنگ‌سازی و فراهم نمودن امکانات و زیرساخت‌های لازم، علاوه بر تقویت جنبه ورزشی سیستم آموزشی، تأثیر بسزایی بر توسعه ورزش پایه نیز در بلند مدت می‌گذارد و نتایج مثبت آن در آینده برای ورزش کشور نمایان می‌گردد.

برنامه‌ریزان ورزش مدارس و مربیان و دبیران در جهت تبلیغ، فرهنگ‌سازی و علاقمندسازی دانش‌آموزان با مد نظر قرار دادن ویژگی‌ها و توانایی‌های آنها، علاوه بر آموزش راه و روش صحیح انجام فعالیت‌های ورزشی و مسایل ایمنی در ورزش، بایستی برگزاری مسابقات ورزشی را نیز در برنامه آموزشی مدارس بگنجانند تا ضمن ایجاد علاقه به ورزش در میان دانش‌آموزان، حس رقابت سالم را نیز در بین آنان برانگیخته و در جهت کشف استعدادهای نهفته و قابلیت‌های جسمانی دانش‌آموزان، پرورش ویژگی‌های شخصیتی و تقویت روابط و تعاملات اجتماعی آنها نیز گام مهمی بردارند.

به این ترتیب با توجه به نقش بسزای مدارس در شکوفایی ورزش و گسترش و اشاعه فرهنگ مربوط به آن در میان نوجوانان و جوانان، باید عنوان کرد که با شناسایی و به کار گیری پتانسیل‌ها و قابلیت‌هایی که اینگونه فضاهای آموزشی دارند، می‌توان با حداقل امکانات و هزینه، بهترین بهره‌برداری را به عمل آورده و به نتیجه‌ای مطلوب در زمینه توسعه ورزش و اهداف مهمی چون ایجاد نشاط و تحرک آفرینی در میان دانش آموزان، حفظ و توسعه سلامت جسمی و روانی آنها و گسترش فرهنگ سلامت، ارتقای سطح کیفی مهارت‌های ورزشی، شناسایی و هدایت استعدادهای ورزشی دانش آموزان و غنی سازی اوقات فراغت آنها دست یافت.

در انتها باید یادآور شد بحث ورزش مدارس که تاکنون بارها در رسانه‌های مختلف به آن پرداخته شده، می‌تواند جدی‌تر و در ابعاد گسترده‌تری مطرح شود اما به هر حال یادآوری و اشاره کوتاهی

به آن در این مقطع زمانی و با توجه به آغاز سال تحصیلی جدید و بازگشایی دوباره مدارس خالی از لطف نبود.

علی جباری نیکو