جنوفوبیا (Genophobia)، اختلال ترس از رابطه جنسی است. افرادی که این ترس را دارند معمولا از تمام اعمال جنسی می‌ترسند یا اینکه فقط از خود ِ دخول هراس دارند.
عبارت جنوفوبیا گاهی به طور اشتباه به جای اروتوفوبیا (ترس از هر چیزی که به مسائل جنسی مربوط می‌شود) استفاده می‌شود، اما این دو عارضه در واقع با هم متفاوت‌اند. جنوفوبیا، به طور خاص ترس از خود ِ سکس است، اما اروتوفوبیا (erotophobia) به طور کلی به هر گونه ترسی که به مسائل جنسی مرتبط است گفته می‌شود.
جنوفوبیا مانند تمام فوبیا‌های دیگر، در بیشتر موارد بعد از یک ترومای شدید به وجود می‌آید. تجاوز جنسی و آزار‌های جنسی، شایع‌ترین عواملی هستند که منجر به جنوفوبیا می‌شوند، اما روش‌های تربیتی در برخی از فرهنگ‌ها و آموزه‌های دینی نیز گاهی می‌توانند ترس از رابطه جنسی ایجاد کنند.
جنوفوبیا گاهی با احساس عدم اطمینان نسبت به بدن و ظاهر و ضمنا نگرانی‌هایی در مورد سلامتی و بیماری ارتباط دارد. جنوفوبیا گاهی اوقات بدون اینکه دلیل قابل توجیهی بتوان برایش پیدا کرد ایجاد می‌شود.
سندرم ترومای تجاوز جنسی
تجاوز جنسی، یک خشونت اساسی نسبت به بدن و ذهن فرد است. از پیامد‌های تجاوز جنسی برای تمامی نجات یافته‌گان این است که دچار یک واکنش شدید روحی و روانی می‌شوند. هر چند واکنش همه‌ی افراد مثل هم نیست، اما بیشتر افراد، پس از مورد تجاوز قرار گرفتن، مراحلی را پشت سر می‌گذارند که به آن، سندرم ترومای تجاوز جنسی گفته می‌شود.
این سندرم درست مانند اختلال ترس پس از سانحه، ریسک ابتلا به عوارض روحی و روانی را به شدت افزایش می‌دهد.
فوبیا اغلب طی دوره‌ای که افراد نجات یافته از سانحه سعی در بازسازی زندگی خود دارند روی می‌دهد. سندرم ترومای تجاوز جنسی، به شدت خصوصی است و ممکن است ماه‌ها تا سال‌ها طول بکشد تا فرد به ثبات برسد.
ترس‌های فرهنگی و مذهبی
در دنیا فرهنگ‌ها و مذاهبی وجود دارند که فعالیت جنسی را مذموم و ناپسند می‌دانند. البته پیروی کردن از این عقاید به معنی فوبیا نیست. اما فوبیا می‌تواند زمانی ایجاد شود که فرد از عقایدی به سمت عقاید و باور‌های دیگری می‌رود. احساس گناه، تردید نسبت به خود و یا ترس از سنت شکنی می‌تواند احتمال فوبیا را بیشتر کند.
اضطراب عملکرد
خیلی از افراد، خصوصا آن‌هایی که تجربه‌ی جنسی کمی دارند، می‌ترسند که نتوانند شریک جنسی خود را راضی کنند. هرچند این ترس‌ها به طور کلی خفیف و تا حدودی محدود کننده‌اند، اما می‌توانند شدیدتر هم بشوند. در برخی موارد، اضطراب عملکرد می‌تواند به جنوفوبیا تبدیل شود.
ترس از بیماری
رابطه جنسی، خطر انتقال بیماری‌های زیادی را با خود می‌تواند داشته باشد، از جمله HIV. بیشتر افراد می‌توانند با موفقیت این ریسک را کنترل کنند، مثلا با شیوه‌های پیشگیری مانند کاندوم، فقط یک شریک جنسی داشتن، و تست‌های STD برای کاهش احتمال ابتلای فردی به بیماری‌های منتقله از راه جنسی تا سطحی قابل قبول.
اما اگر فرد دچار یک اختلال روحی و روانی مرتبط با مسائل جنسی باشد ممکن است نتواند به طور منطقی شرایط خود را ارزیابی کرده و احساس کند رابطه جنسی بسیار خطرناک است و هرگز ارزش این را ندارد که حتی درصد کوچکی از احتمال عفونت را تقبل کند. ضمنا برخی از افراد از این می‌ترسند که رابطه جنسی دردناک باشد.
دلایل پزشکی
ترس ناشی از عوارضی که وجود دارند تا زمانی که میزان ترس، متناسب با شرایط باشد، هرگز فوبیا محسوب نمی‌شوند. برخی از عوارض پزشکی، از اختلال نعوظ گرفته تا برخی از اختلالات قلبی، می‌توانند فعالیت جنسی را دشوار، غیرممکن و یا حتی خطرناک کنند. در چنین شرایطی، احتیاط و یا حتی ترس می‌تواند عاقلانه باشد.
برخی از افراد، بیش از اندازه‌ی متناسب با شرایط خود از روابط جنسی می‌ترسند. مثلا اگر بعد از یک حمله‌ی قلبی که پشت سر گذاشتید، پزشک‌تان به شما بگوید که می‌توانید به فعالیت‌های نرمال‌تان برگردید، این طبیعی است که برای اولین رابطه جنسی بعد از حمله قلبی‌تان تا حدودی ترس و اضطراب داشته باشید.
اما اگر تصمیم بگیرید به طور کل رابطه جنسی را کنار بگذارید، این واکنش طبیعی نخواهد بود. همیشه در مورد هر بیماری و عارضه‌ای که دارید به توصیه پزشک‌تان گوش دهید و اگر هر گونه ترس غیرمعمول یا شدیدی دارید که رهای‌تان نمی‌کند از روانپزشک یا روانشناس کمک بخواهید.
درمان اختلال ترس از رابطه جنسی
جنوفوبیا اغلب توسط سکس تراپیست درمان می‌شود. سکس تراپیست‌ها، متخصص‌هایی هستند که آموزش‌های گسترده‌ای دیده‌اند و در رفع مسائل و مشکلات جنسی تبحر کسب کرده‌اند. اما بیشتر موارد جنوفوبیا با درمانگر‌هایی که لزوما سکس تراپیست نیستند نیز قابل درمان‌اند. ضمنا افرادی که دچار درد حین رابطه جنسی هستند یا عارضه‌ی پزشکی دیگری دارند باید از پزشک متخصص کمک بگیرند.
جنگیدن با جنوفوبیا کار ساده‌ای نیست. خیلی از افراد برای مطرح کردن چنین مشکلی احساس شرم و خجالت می‌کنند و قادر نیستند این موضوع را با کسی در میان بگذارند. اما خوشبختانه درمان این اختلال، موفقیت آمیز است و نتیجه‌ای که می‌دهد ارزش تحمل کردن پروسه‌ی هیجانی آن را دارد.
اروتوفوبیا چیست؟
اروتوفوبیا (Erotophobia)، عبارتی است که طیف گسترده‌ای از ترس‌های بخصوصی را دربرمی‌گیرد. به طور کلی اروتوفوبیا شامل هر فوبیایی می‌شود که به سکس مربوط است.
اروتوفوبیا اغلب پیچیده بوده و افرادی که به آن دچار هستند، بیشتر از فقط یک نوع ترس دارند. اروتوفوبیا در صورت درمان نشدن می‌تواند شدت پیدا کرده و باعث شود فرد نه تنها از روابط رمانتیک اجتناب کند، بلکه از سایر رابطه‌ها و تماس‌های نزدیک نیز دوری کند.
فوبیا‌های خاص
اروتوفوبیا مانند هر فوبیای دیگری هم از نظر علائم و هم از جهت شدت، بسیار متنوع است. اروتوفوبیا یک ترس بسیار شخصی است که هیچ دو نفری آن را مثل هم تجربه نمی‌کنند.
جنوفوبیا
همانطور که گفتیم جنوفوبیا به ترس از خود رابطه جنسی گفته می‌شود. خیلی از افرادی که جنوفوبیا دارند می‌توانند روابط رمانتیک ایجاد کنند و ممکن است از فعالیت‌هایی مانند بوسیدن و نوازش کردن لذت ببرند، اما از تماس‌ها و محبت‌های فیزیکی‌تر و جنسی‌تر هراس دارند.
ترس از صمیمیت
ترس از صمیمیت فیزیکی اغلب و نه همیشه، ریشه در ترس از تسلیم شدن یا مشابه آن، ترس از گیرافتادن دارد. افرادی که از صمیمیت فیزیکی می‌ترسند لزوما از خود رابطه جنسی نمی‌ترسند، اما از نزدیکی هیجانی و احساسی که سکس ایجاد می‌کند، هراس دارند.
پارافوبیا
ترس از انحراف جنسی یا پارافوبیا، فوبیای پیچیده‌ای است. برخی از افراد از این می‌ترسند که ممکن است خودشان دچار انحراف جنسی شوند، در حالی که بقیه از گمراه کردن دیگران هراس دارند. عده‌ای از افرادی که پارافوبیا دارند می‌توانند از روابط معمول جنسی که در چارچوب اصول اخلاقی‌شان می‌گنجد لذت ببرند، در حالی که بقیه می‌ترسند که هر شکلی از صمیمیت فیزیکی، انحراف جنسی باشد.
هَفه فوبیا
هفه فوبیا، ترس از لمس شدن است که اغلب بر تمام روابط اثر می‌گذارد، نه فقط بر روابط رمانتیک و با جنس مخالف. برخی از افراد حتی از یک تماس تصادفی و لحظه‌ای با یک فرد آشنا نیز، به شدت خود را عقب می‌کشند در حالی که بقیه فقط از تماس‌های طولانی‌تر می‌ترسند.
جیمنوفوبیا
جیمنوفوبیا ترس از برهنه شدن است که اغلب پیچیده می‌باشد. برخی از افراد از لخت شدن می‌ترسند، در حالی که عده‌ای دیگر از اینکه یک فرد برهنه دوروبرشان باشد هراس دارند. این ترس ممکن است ناشی از تصور منفی فرد از اندام خودش باشد یا ترس از عیب و ایراد داشتن.
ترس از آسیب پذیری
ترس از آسیب پذیری مانند ترس از صمیمیت، اغلب با ترس از تسلیم شدن یا ترس از گیرافتادن ارتباط دارد. ترس از آسیب پذیری می‌تواند بر خیلی از روابط اثر بگذارد، هم روابط جنسی و هم روابط غیرجنسی.
فیلما فوبیا
فیلما فوبیا یا ترس از بوسه می‌تواند علت‌های زیادی داشته باشد. این فوبیا اغلب با استرس و دلهره درباره موارد فیزیکی ارتباط دارد. مثلا ترس از اینکه مبادا دهان بوی بدی بدهد.
رابطه جنسی بخش مهمی از زندگی است و جنوفوبیا یا اروتوفوبیا می‌توانند تاثیرات عمیقی بر افرادی بگذارد که آن را تجربه می‌کنند. برخی از افراد آگاهانه انتخاب می‌کنند که بدون فعالیت جنسی زندگی کنند و معنای زندگی و رضایت خود را خارج از مسائل جنسی پیدا کرده‌اند.
اما افرادی که خواهان روابط جنسی هستند، ولی از آن هراس دارند، احساس تنهایی و نارضایتی می‌کنند. جنوفوبیا می‌تواند تاثیرات مخربی بر روابط عاشقانه بگذارد، مخصوصا اگر طرف مقابل، علاقه‌مند و خواهان رابطه جنسی باشد و ترس و مشکلی هم با این قضیه نداشته باشد. اگر احساس می‌کنید از جنوفوبیا یا اروتوفوبیا رنج می‌برید، در کمک خواستن از یک درمانگر قابل اعتماد تردید نکنید.
منبع: verywellmind
