جمهوریت – ایران ورزشی در آخرین روزهای سال ۱۴۰۰ علی دایی مصاحبه مفصلی داشته و درباره وضعیت خودش، فوتبال ایران و جهان و موارد دیگر صحبت کرده است.
۱۰۴۶ روز از دوری علی دایی از فوتبال می‌گذرد. آیا این فاصله گرفتن شما از فوتبال خیلی طولانی نشده است؟
شاید این زمان به ۱۰۰۴۶ روز برسد. با توجه به اتفاقاتی که به ناحق برای من رُخ داد، تصمیم گرفتم تا جایی که بتوانم از فوتبال در ایران فاصله بگیرم و به همین خاطر در این مدت در ایران با وجود محبتی که باشگاه‌های مختلف به من داشتند، به کار مربیگری نپرداختم.
این دوری ارتباطی به موضوع ممنوع‌الکاری ندارد؟
اصلاً و ابداً من ممنوع‌الکار نیستم. صفر تا صد این تصمیم به ارادۀ خودم صورت گرفته است.
دلتنگ فوتبال نشدید؟
شاید دلم هم برای حضور در فوتبال تنگ شده باشد. اما الان صلاح و خیر زندگی‌ام را در این می‌بینم که از فوتبال ایران دور باشم. گاهی اوقات در زندگی‌تان به آرامش خیلی احتیاج پیدا می‌کنید. با اینکه فوتبال عشق و علاقۀ همه ما است، متأسفانه شغلی است که آرامش را از زندگی اهل فوتبال می‌گیرد. وقت و انرژی بسیار زیادی را باید صرف حضور در فوتبال بکنید.
شما حضور پررنگی در مسائل اجتماعی دارید و در مواردی مثل آزادی زندانی و مشکلات بیماران به مردم کمک می‌کنید.
این مواردی که مطرح می‌کنید همیشه در برنامه‌های من بوده و ارتباطی به هیچ موضوع دیگری پیدا نمی‌کند. پرداختن به مشکلات هم‌میهنانم را وظیفۀ خودم می‌دانم. ما انسان‌ها یک بار به دنیا می‌آییم. برای چه به دنیا پا می‌گذاریم؟ باید در سختی‌ها کنار هم باشیم و دست هم را بگیریم.
البته من هم شرایط خودم را دارم. متأسفانه تا حدودی می‌توانم خدمتگذار مردم و ولی‌نعمت‌های خودم باشم. جامعۀ ما مشکلات فراوان و متعددی دارد، به حدی که من علی دایی نمی‌توانم یک میلیاردم آنها را هم حل کنم. به نظرم پرداختن به مشکلات هم‌میهنان‌مان یک پویش همگانی را می‌طلبد که افراد بیشتری وارد گود بشوند.
در روزهای پایانی سال خیلی از خانواده‌ها شرایط مطلوبی برای استقبال از سال نو و بهار ندارند؟
خب به طور حتم این درد جامعۀ ما است. این یک مشکل بزرگ اجتماعی است. متأسفانه در سال‌های اخیر شرایط به گونه‌ای پیش رفته که بدتر از سال قبل شده‌ایم. در این دو سال اخیر که جامعۀ ایرانی درگیر بیماری کرونا بوده، خیلی‌ها پدر و مادر خود را از دست داده‌اند. خودتان دیده‌اید که ورزش و همین فوتبال چقدر عزیزان و بزرگانی را از دست داده است. خانواده‌های بسیاری سرپرست خود را از دست داده‌اند. تورم و گرانی‌های این چند سال اخیر باعث شده سفرۀ مردم خالی باشد. پیام‌هایی که دریافت می‌کنم در روزهای پایانی سال خیلی بیشتر شده است. این نشان می‌دهد که متأسفانه خیلی از پدرها شرمندۀ خانواده خود می‌شوند. سفرۀ شب عیدشان خالی است. خیلی‌ها نمی‌توانند لباس نو برای افراد خانواده تهیه کنند و حتی یک کار کوچک در این ایام انجام بدهند.
به عنوان یک شهروند ایرانی بگویید، جای خالی علی دایی در فوتبال ایران احساس می‌شود؟
خیر، چون فوتبال ما رو به جلو در حال حرکت است و کار خودش را انجام می‌دهد. شاید در این سال‌های به قول شما غیبتم نیازی به من و امثال من نبوده و شاید از این به بعد هم نیازی به حضور من در فوتبال ایران نباشد.
استنباط خیلی از همین مردم این است که بزرگان ورزش ما خارج از مرزهای ایران حرمت و جایگاه بالاتری دارند. علی دایی به مراسم‌های مختلف فیفا دعوت می‌شود و آخرین مورد دعوت به مراسم افتتاحیۀ جام‌جهانی ۲۰۲۲ قطر است.
به این مسائل فکر نمی‌کنم. اینکه دعوت بشوم یا خیر، تفاوت چندانی برای من ندارد. برای من علی دایی همین که مردم کشورم به من لطف و محبت دارند خیلی مهم‌تر و باارزش‌تر است. فکر کنم جواب این پرسش شما را در صحبت‌های قبلی داده باشم. ما آدم‌ها تنها یک بار به دنیا می‌آییم. از این تنها فرصت باید به بهترین نحو ممکن استفاده کنیم.
با تمام این مسائل آیا علی دایی تا به حال به مهاجرت دائمی از ایران فکر کرده است؟
خیر، با تمام این احوال ایران وطن من است. شاید بعضی‌ها تحت شرایطی تصمیم دیگری بگیرند. اما وطن برای من حکم ناموس و حکم پدر و مادر را دارد. من نمی‌توانم پشتم را به ناموسم و به پدر و مادرم کنم. من عاشق این مملکت هستم. می‌خواهم تا آخرین روز عمرم در کشور خودم زندگی کنم. هر کاری که می‌توانم به عنوان یک انسان برای هم‌نوع خودم انجام بدهم، در کشور خودم و برای مردم خودم در وهلۀ اول انجام بدهم.
یکی از موفق‌ترین شاگردهای‌تان که این روزها حسابی می‌درخشد مهدی طارمی است. چه صحبتی در این خصوص دارید؟
اول از همه باید بگویم که مهدی مزد تلاش خودش را گرفته است. من تنها بستری را برای موفقیت چنین بازیکنی که می‌خواست پیشرفت کند فراهم کردم. اگر یک درصد هم مطمئن نبودم که مهدی چه قابلیت‌ها و چه ظرفیت‌های فنی برای پیشرفت و موفقیت دارد، هرگز این ریسک را نمی‌کردم که بازیکنی از لیگ یک را بیاورم در پرسپولیس و فرصت بازی به او بدهم. مهدی طارمی و احمد نوراللهی هر دو را از لیگ یک آوردم و در پرسپولیس از آنها استفاده کردم. درخشش مهدی طارمی در سطح اول فوتبال اروپا نه تنها برای خودش افتخار بزرگی محسوب می‌شود، بلکه برای ایران هم افتخار بزرگی به حساب می‌آید.
حذف پرسپولیس و استقلال از آسیا، تأیید نشدن اساسنامه فدراسیون فوتبال و فشار فیفا و خطر تعلیق و احتمال حذف از جام‌جهانی وجود دارد. این موارد را چگونه باید تحلیل کرد؟
ان‌شاءالله که چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. در جام‌جهانی است که بیشتر از همه فرصت دیده شدن دارند. جام‌جهانی مانند یک پلی است که مسیر را برای حضور در تیم‌های اروپایی کوتاه‌تر می‌کند. اما در خصوص حذف پرسپولیس و استقلال باید گفت که ما خیلی زودتر از اینها باید به چنین موضوعی فکر می‌کردیم. در این سال‌ها هم با تکیه بر ارتباطاتی که داشتیم، به طرق مختلف این مشکلات را رفع و رجوع کردیم. اما حالا همۀ کارها در فوتبال دنیا قانونمند شده و آسیا هم از این قاعده مستثنی نیست. ما تافتۀ جدا بافته نیستیم. برای حضور در جام‌جهانی باید با قوانین فیفا خودمان را تطبیق بدهیم. برای حضور در لیگ قهرمانان آسیا باید با قوانین AFC هماهنگ باشیم. این یک نظام قانونمند است که به پیشرفت تیم‌های ملی ما و تیم‌های باشگاهی‌مان در عرصه‌های جهانی و آسیایی کمک می‌کند.
بعد از کسب ۵ قهرمانی پیاپی شرایط برای ششمین قهرمانی پرسپولیس مهیاست؟
به طور حتم همۀ ما باید این را بدانیم که یک تیم همیشه نمی‌تواند قهرمان بشود. به غیر از بایرن مونیخ که سال‌هاست قهرمان آلمان می‌شود و به ندرت چنین تیمی را می‌بینیم، نه رئال و بارسلونا در اسپانیا، نه یوونتوس و آث میلان در ایتالیا و نه لیورپول و منچسترسیتی در انگلیس نتوانسته‌اند در فصل‌های متوالی به قهرمانی لیگ‌های‌شان برسند.
قهرمان پنج دوره متوالی لیگ با مشکلات مختلفی دست و پنجه نرم می‌کند.
باید بپذیریم در باشگاه پرسپولیس در این سال‌های اخیر اتفاقاتی رخ داده که مشکلات متعددی را برای این تیم رقم زده است. من وزارت ورزش را در این مسائل دخیل می‌دانم. وزارت ورزش مدیران‌عامل و اعضای هیأت‌مدیره باشگاه را انتخاب کرده است. باشگاه پرسپولیس در این سال‌ها از ثبات مدیریت رنج برده است. در همین سال ۱۴۰۰ چند مدیر در پرسپولیس تغییر کرده است. مدیری را که انتخاب می‌کنید، باید حداقل ۴ سال به او زمان بدهید تا بتواند برنامه‌هایش را اجرایی کند.
با همین مسائل برانکو و پس از او گل‌محمدی توانستند تیم پرسپولیس را صاحب ۵ جام قهرمانی لیگ برتر ایران بکنند.
خب شما اگر در روند حرکتی پرسپولیس دقت کنید، در سال‌های اخیر شاکله‌ای داشت که در شکل‌گیری‌اش خیلی‌ها زحمت کشیدند. همین شاکله درست پیش رفت و این نتایج را رقم زد. الان مسائل دیگری وجود دارد که نمی‌توان در موردش صحبت کرد. با این حال نتیجه بازی پنجشنبه به نظر من در هموار شدن مسیر قهرمانی پرسپولیس خیلی مهم است. پرسپولیس در صورت کسب ۳ امتیاز دربی بخت و شانس بسیار بزرگی به دست خواهد آورد که بیاید و برای ششمین فصل پیاپی قهرمان لیگ برتر بشود. اما اگر خدای ناکرده اتفاق دیگری رخ بدهد، حریف با خیالی راحت‌تر بازی‌های باقی‌مانده را دنبال خواهد کرد.
