جمهوریت-مهدی علیخانی نوشت:در محیط پویاى بین المللی، فرصت ها و تهدیدها بسیارند. با این تفاوت که فرصت ها برخلاف تهدیدها، زودگذرند و با اندکى غفلت از دست مى روند.
به گزارش انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا،در ارتباط با برجام، فرصت هاى زیادى از دست رفته است. این غفلت، بدون استثنا به همه طرف هاى این توافق (البته با سهم هاى متفاوت) از زمان دستیابى به آن بر مى گردد. این در حالى است که دیپلماسى از آن جهت به عنوان فن و هنر شناخته شده که بتواند در محیط متغیر بین المللى، دستاوردها را افزون و چالش ها را مدیریت کند.
زمانى که دولت ترامپ پیش نویس قطعنامه اى براى تمدید تحریم هاى تسلیحاتى ایران در سال ١٣٩٩ / ٢٠٢٠ را به شوراى امنیت ارائه کرد، نتیجه به شدت تحقیرآمیز بود. تنها دومینیکن به قطعنامه آمریکا راى مثبت داد. در آن مقطع، عدم همراهى اروپایى ها و خصوصا انگلستان با آمریکا بسیار معنادار بود.
اما حالا در شرایطى که دستگاه دیپلماسى از مذاکرات سازنده با طرف هاى برجامى براى رفع تحریم ها خبر مى دهد و نماینده ایران در سازمان ملل متحد هم “برجام را بهترین گزینه موجود” توصیف مى کند، اروپایى که آن زمان در “تحقیر سیاسى-حقوقى و شکست تاریخى آمریکا در برابر ایران” نقش مهمى داشت، بیشتر متاثر از تحولات جنگ اوکراین در پى حفظ تحریم هاى موشکى ایران برآمده است. تحریم هایى که مى‌بایست طبق بندهاى غروب در برجام (که با قطعنامه ٢٢٣١ شوراى امنیت تاکیدى دوچندان یافته) در ماه مهر / اکتبر سال جارى پایان یابد.
تحقق این عمل، به منزله یکى از آشکارترین موارد نقض برجام و گامى دیگر در مسیر پایان توافقى است که به ویژه از منظر اروپا به عنوان یکى از بزرگترین دستاوردهاى تاریخ دیپلماسى جهان شناخته مى شد. از جمله بدین جهت که کشورى بدون جنگ از تهدیدهاى خطرناک شش قطعنامه فصل هفتمى شوراى امنیت خارج شده بود.
دولت ترامپ با خروج از برجام و انداختن سنگى در چاه، اروپا به همراه چین و روسیه در عدم پایبندى کامل و انجام تعهدات برجامى شان پس از خروج آمریکا، دولت بایدن با عدم بازگشت به توافق، و مانع تراشی جناحى در برابر این دستاورد بزرگ در ایران و سپس به تعویق انداختن توافق احتمالى با تحلیل هاى گمراه کننده و غلطى چون زمستان سخت و… نشان دادند که چگونه طرف هاى مختلف با از دست دادن فرصت‌ها به تصور کسب امتیازات بیشتر، در مسیر پایان دادن به این توافق هسته اى قرار گرفتند. و متاسفانه به نظر مى رسد این دور غفلت ادامه دارد.
بیشتر بخوانید:
