جمهوریت : بیماریهای مقاربتی (STD) بیماریهایی هستند که در هنگام عمل جنسی از طریق اندام تناسلی یا مقعد منتقل میشود. همچنین این بیماری میتواند از مادر به بچه، در حین حاملگی یا بعد از زایمان منتقل شود. بیماریهای مقاربتی یکی از دغدغههای بزرگ بهداشت عمومی در سراسر جهان است که هم مردان و هم زنان را شامل میشود.
اگرچه اکثر بیماریهای مقاربتی قابل معالجه هستند، اما بعضی از آنها مانند HIV (عامل ایدز)، تب خالهای ناحیه تناسلی و ویروس پاپیلومای انسانی HPV که عامل ایجاد زگیل تناسلی است، قابل درمان نیستند. به بهانه روز جهانی سلامت جنسی در این مطلب اطلاعاتی را دز اختیار شما قرار می دهیم تا زندگی زناشویی سالمتری داشته باشید.
سلامت جنسی
روشهای مختلف پیشگیری از بارداری برای زنان و مردان وجود دارد که بعضی از آنها فرد را در برابر انتقال بیماریهای مقاربتی محافظت میکند. استفاده از کاندوم یکی از انواع کنترل بارداری است علاوه بر جلوگیری از بارداری به جلوگیری از گسترش بیماریهای مقاربتی نیز کمک میکند. دو نوع کاندوم وجود دارد، کاندوم زنانه و کاندوم مردانه.
بیماریهای مقاربتی میتواند از طریق افرادی که نمیدانند مبتلا به بیماری هستند به سایرین منتقل شود. به همین منظور تا زمانی که از سلامت جنسی شریک تان مطمئن نشده اید از وسایل ایمنی استفاده کنید.
صحبت با شریک جنسی
قبل از اینکه رابطه جنسی داشته باشید، درباره بیماریهای مقاربتی صحبت کنید. حتی اگر شریک جنسی شما نشانههای بیماری مقاربتی را نداشته باشد، با این حال ممکن است آلوده باشد.
شیوههای رابطه جنسی ایمن
برخی از بیماریهای مقاربتی مانند HIV، تا ۶ ماه پس از آلودگی فرد قابل شناسایی نیستند. تبخال تناسلی و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) در زمانی که هنوز علائم بیماری بروز نکرده است قابل انتقال به فرد دیگر است. حتی اگر شما و شریک جنسیتان تست شده باشید، حداقل تا ۶ ماه از کاندوم استفاده کنید و سپس مجددا آزمایش بدهید.
علائم بیماریهای مقاربتی را بشناسید و درخود جستجو کنید. علائمی مثل ترشحات غیرعادی، زخم، قرمزی، تغییرات مشکوک در آلت تناسلی خود یا شریک جنسی تان و یا سوزش در هنگام ادرار.
هرزمان که رابطه جنسی دارید، از کاندوم استفاده کنید. کاندوم بهترین راه برای محافظت شما دربرابر بیماریهای مقاربتی است. کاندومهای لاتکس و پلی اورتان اجازه عبور ویروسهای عفونی را نمیدهند.
از روان کنندههای مبتنی بر آب مانند ژلهای K-Y یا Astroglide برای جلوگیری از خراشیدگی پوست ناحیه تناسلی درهنگام برقراری رابطه جنسی استفاده کنید. خراشیدگیهای کوچک در واژن باعث میشود عفونت به خون شما نفوذ کند.
اگر زن هستید، از دوش واژینال اجتناب کنید، زیرا این کار میتواند تعادل طبیعی ارگانیسمهای واژن را تغییر دهد و ریسک ابتلا به بیماریهای مقاربتی را افزایش دهد.
اگر شما یا شریک جنسی تان دارای تبخال هستید از تماس جنسی هنگامی که تاول بروز میکند بپرهیزید و در موارد دیگر از کاندوم استفاده کنید.
پیشگیری از بارداری
ممکن است بعضی زنان از روشهای ضد بارداری استفاده نکنند یا روشهای مورد استفاده آنها با شکست مواجه شود. اگر این اتفاق برای شما بیفتد، درصورتی که سرعت عمل داشته باشید ممکن است قادر به جلوگیری از بارداری شوید.
اگر شما بدون راههای جلوگیری از بارداری رابطه جنسی دارید، احتمال بارداری شما بسیار زیاد است، حتی اگر عادت ماهانه در شما شروع نشده و یا نزدیک به زمان یائسگی باشید. هرساله حدود ۸۵ زن از ۱۰۰ زنی که از روشهای پیشگیری استفاده نمیکنند به طور ناخواسته باردار میشوند.
انواع مختلفی از روشهای جلوگیری از بارداری وجود دارد که هرکدام آنها مزایا و معایبی دارد. یادگیری در مورد تمام روشها به شما کمک خواهد کرد که بهترین راه حل مناسب خود را پیدا کنید.
روشهای هورمونی شامل قرصهای پیشگیری، تزریق، چسبهای ضد بارداری، کپسولهای زیر پوستی و حلقه واژینال میباشد. استفاده از آی یو دی Mirena به همراه levonorgestrel نیز به عنوان روش پیشگیری هورمونی شناخته میشود.
آی یو دی، وسیلهای است که داخل رحم قرار میگیرد و برای ۵ تا ۱۰ سال بسیار خوب عمل میکند و ایمن است. استفاده از آی یو دی Miren که حاوی هورمون است که میتواند با پریودهای شدیدتر و بعضاً توأم با درد همراه شود.
روشهای سد کننده (حائل) شامل استفاده از کاندوم، دیافراگم و اسفنج است. به طور کلی، این ابزار به قدرت آی یو دی هورمونی نمیتوانند از بارداری جلوگیری کند. روشهای پیشگیری حائل باید در هربار مقاربت جنسی استفاده شوند.
روش طبیعی پیشگیری نیز در صورتی که شما و شریک جنسی تان بسیار دقیق باشید میتواند موثر باشد. این روش مستلزم پرهیز از ارتباط جنسی یا استفاده از روشهای سد کننده پیشگیری از بارداری در روزهایی از دوره قاعدگی است که احتمال بارداری بیشتر است.
کنترل دائمی (عقیم سازی)، آخرین راه پیشگیری از بارداری است. عمل عقیم سازی در مردان وازکتومی و در زنان بستن لولههای رحم یا توبکتومی میباشد. عقیم سازی برای افرادی مناسب است که تصمیم ندارند در آینده بچه دار شوند.
روش اورژانسی جلوگیری از بارداری برای مواقعی است که شما پیشگیری را فراموش کرده اید و یا کاندوم در حین مقاربت جنسی پاره شده است.
برای اینکه روشهای پیشگیری هورمونی یا سد کننده به خوبی عمل کنند، شما باید آنها را دقیقا به همان روشی که پزشک شما و یا دستورالعمل توصیه کرده است انجام دهید. حتی در آن صورت هم ممکن است حوادثی رخ دهد. بنابراین داشتن روشی جایگزین ضروری به نظر میرسد.
انتخاب بهترین روش
بهترین روش کنترلی، روشی است که بتواند در هربار ارتباط جنسی از شما محافظت کند و با توجه به گوناگونی روشهای پیشگیری، روشی است که شما بتوانید به خوبی آن را اجرا کنید.
برای یافتن روشی که مناسب شما باشد، به موارد زیر فکر کنید:
روش انتخابی چقدر برای شما موثر است؟ به یاد داشته باشید که جلوگیری از بارداری چقدر برای شما اهمیت دارد و سپس کیفیت هرکدام از روشهای پیشگیری را بررسی کنید. برای مثال، اگر شما تصمیم دارید که درآینده بچه دار شوید، شما نیازی به استفاده از روشهای بسیار قابل اعتماد ندارید. اگر شما قصد ندارید بچه دار شوید میتوانید از روش پیشگیری مطمئن تری استفاده کنید.
روش انتخابی شما به چه مقدار تلاش نیاز دارد؟ برای مثال، درصورتی که شما آدم فراموشکاری هستید، استفاده از قرصهای پیشگیری راه حل مناسبی برای شما نیست.
چه موقع قصد دارید که بچه دار شوید؟ برای مثال، اگر تصمیم دارید که در یک تا دوسال آینده بچه دار شوید، تزریق هورمونی برای شما مناسب نیست، چراکه تا ماهها پس از تزریق بارداری شما با مشکل و تاخیر مواجه خواهید شد. اگر تصمیم دارید که به هیچ عنوان بچه دار نشوید، روش پیشگیری طبیعی به هیچ عنوان روش مناسبی برای شما نیست، چرا که این روش اغلب دچار خطا میشود.
راههای دسترسی به روشهای پیشگیری
بعضی از ابزارهای پیشگیری را میتوانید از داروخانهها بخرید.
کاندوم ها، اسفنجها و اسپریهای اسپرم کش را میتوانید بدون نسخه پزشک از داروخانهها تهیه کنید.
روشهای پیشگیری اضطراری نیز در اکثر داروخانهها بدون نسخه پزشک قابل خرید هستند.
مراجعه به پزشک یا متخصص
دریافت دستورالعمل نحوه استفاده از قرصها و یا روشهای دیگر هورمونی.
گذاشتن آی یو دی در داخل رحم.
گذاشتن دیافراگم یا حلقهی دهانه رحمی.